کیده

در متون تحقیقی اخیر، نگرش کلی تعهد سازمانی، عامل مهمی برای درک و فهم رفتار سازمانی و پیش بینی کنند? خوبی برای تمایل به باقی ماندن در شغل می باشد. تعهد و پایبندی مانند رضایت شغلی، دو طرز تلقی نزدیک به هم هستند که به رفتارهای مهمی مانند جا به جایی وغیبت اثر می گذارند.

همچنین تعهد و پایبندی می تواند پیامدهای مثبت و متعددی داشته باشد. کارکنانی که دارای تعهد هستند نظم بیشتری در کار خود دارند، مدّت بیشتری در سازمان می مانند و بیشتر کار می کنند. مدیران باید تعهد کارکنان را به سازمان حفظ کنند و برای این امر باید بتوانند با استفاده از مشارکت کارکنان در تصمیم گیری و فراهم کردن سطح قابل قبولی از امنیّت شغلی برای آنان، تعهد و پایبندی را بیشتر کنند.

اندیش? مدیریت موضوع اصلی در نوشته های مدیریت است. این اندیشه یکی از ارزشهای اساسی است که سازماندهی بر آن متکی است و کارکنان بر اساس ملاک تعهد، ارزشیابی می شوند.

به دلیل اهمیّت تعهد کارکنان در سازمانها و تأثیر آن بر افزایش عملکرد، کاهش غیبت و ترک خدمت کارکنان، در این پژوهش به تحلیل رابطه عوامل شغلی با تعهد سازمانی بر اساس مدل ویژگی های شغلی پرداخته ایم تا از این طریق بتوان تعهد سازمانی کارکنان را افزایش داده و این منبع گرانبها را برای سازمان حفظ کنیم. چرا که ارتقا ابعاد ویژگی های شغلی، به دلیل اینکه سبب با معنی تلقی شدن کار، ایجاد احساس مسئولیت و آگاهی از نتایج  عملکرد برای فرد می گردد در  او ایجاد انگیزش کرده و این نیروی انگیزشی سبب رضایت شغلی، بهبود عملکرد، ترک خدمت و غیبت کمتر و در نهایت سبب تعهد کاری بیشتری می گردد.

این تحقیق یک تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی می باشد.و روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق کتابخانه وپرسشنامه است.

جامع? آماری تحقیق شامل 440 نفر و نمون? آماری تحقیق شامل 112 نفر از کارکنان بانکهای ملی شهرستان اصفهان می باشد، که 36% این افراد را زن و 64% را مرد تشکیل می دهند و بر حسب تحصیلات به چهار طبق? دیپلم(4/31%)، فوق دیپلم(2/10%)، لیسانس(7/51%) و فوق لیسانس و بالاتر(8/6%) تقسیم شده اند.

برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون استفاده شده است که با تجزیه و تحلیل های انجام شده مشخص شد که ویژگی های شغلی چون تنوّع مهارت، اهمیّت وظیفه، هویت وظیفه، بازخورد و استقلال با تعهد سازمانی کارکنان با ضریب همبستگی(18/0) و با تعهد عاطفی کارکنان با ضریب همبستگی (40/0) ارتباطی معنی دار دارد. و هیچگونه رابطه ای بین ویژگی های شغلی و تعهد مستمر و تعهد هنجاری کارکنان یافت نشد.

در انتها به مدیران سازمان پیشنهاداتی شده است تا از طریق ارتقا ابعاد پنج گان? شغلی، تعهد عاطفی کارکنان و بالطبع تعهد سازمانی کارکنان را افزایش دهند.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                         صفحه

فصل اول : کلیات تحقیق

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………….  1

بیان موضوع……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  2

اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………7

فرضیه ها یا سوالهای تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………..8

هدف اصلی تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………..10

روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….10

جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه………………………………………………………………………………………………11

قلمرو موضوعی، مکانی و زمانی تحقیق…………………………………………………………………………………………………………..11

منابع گرد آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………………………………12

سوابق مربوط……………………………………………………………………………………………………………………………………………………12

روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………………………………………………..13

مشکلات و تنگناهای احتمالی تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….14

تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح…………………………………………………………………………………………………………14

منابع تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….16

فصل دوم: ادبیات موضوع

مقدمه18

تعهد سازمانی:

ابعاد و تعاریف تعهد سازمانی19

     تعهد عاطفی19

     تعهد مستمر21

     تعهد هنجاری22

عوامل موثر بر تعهد سازمانی25

     عوامل موثر بر تعهد عاطفی26

     عوامل موثر بر تعهد مستمر29

     عوامل موثر بر تعهد هنجاری33

انواع تعهد35

دیدگاه های نوین درباره تعهد سازمانی38

     دیدگاههایی در مورد کانون های تعهد سازمانی39

     تعهد سازمانی مفهوم یک بعدی یا چند بعدی40

     الگوهای چند بعدی41

     سایر دیدگاهها درباره تعهد سازمانی41

راه کارهایی برای افزایش تعهد سازمانی46

رابطه میان تعهد حرفه ای و سازمانی47

     مفهوم تعهد حرفه ای49

     دیدگاههای ناظر بر تعارض تعهد حرفه ای و سازمانی49

     دیدگاهای ناظر بر سازگاری تعهد حرفه ای و سازمانی 51

فرایند ایجاد تعهد سازمانی52

نتایج مطلوب سطوح مختلف تعهد سازمانی53

     تعهد سازمانی و عملکرد شغلی56

     تعهد سازمانی و رفتارهای مبتنی بر تابعیت سازمانی57

     تعهد سازمانی و ماهیت شغل58

     تعهد سازمانی و تاخیر کارکنان58

     تعهد سازمانی و غیبت کارکنان60

     تعهد سازمانی و ترک خدمت60

نتایج نا مطلوب سطوح مختلف تعهد سازمانی63

ارائه مفهومی جدید در تعهد سازمانی66

تعهد به عنوان یک مفهوم دوبعدی: زمان و طبیعت68

     زمان و تعهد: تعهد قبل از ورود در مقابل تعهد بعد از ورود به سازمان68

     طبیعت تعهد: تعهد ابزاری در مقابل تعهد عاطفی69

شکلهای تعهد70

     تمایل به تعهد: تمایلات ابزاری و هنجاری70

     تعهد عاطفی و ابزاری72

مدل مطرح شده از توسعه تعهد سازمانی73

فرایند قبل از ورود (به سازمان) تعهد73

توسعه تعهد سازمانی منتج شده75

دلایل نظری وعملی مدل78

استنتاج عملی78

ویژگی های شغلی:

نظریه های مرتبط با ویژگی های شغلی80

     مدل خصوصیات ویژه شغل80

     تئوری ویژگی های شغل81

     نظریه ویژگی های ضروری شغل82

     الگوی ویژگی های شغلی83

طراحی مجدد مشخصه های شغل84

ایجاد شرایط لازم جهت انگیزش درونی85

مشخصه ها یا ابعاد مختلف شغلی85

     با معنی تلقی نمودن کار86

      احساس مسئولیت89

     آگاهی از نتایج انجام کار89

توان انگیزشی شغل یا  MPS 90

عوامل و عناصر تعدیل کننده91

     دانش و مهارت92

     شدت نیاز به رشد93

     رضایت ناشی از عوامل مربوط به زمینه شغل95

نتایج وپیامدهای طراحی مجدد شغل98

     اثر بخشی کار100

     کاهش نسبت غیبت و ترک خدمت100

اقدامات موثر جهت ارتقا ابعاد پنج گانه شغلی101

ترکیب وظایف102

     تشکیل واحد های طبیعی کار102

     برقراری ارتباط با ارباب رجوع یا مشتری103

     گسترش عمودی مشاغل103

     باز نمودن کانالهای بازخورد104

منابعتحقیق107

 فصل سوم : روش تحقیق

مقدمه109

معرفی سازمان109

روش تحقیق110

جامعه آماری تحقیق110

اندازه نمونه و روش نمونه گیری111

روش نمونه گیری112

روش جمع آوری اطلاعات113

ابزار اندازه گیری تحقیق115

روایی و پایایی115

آزمون پایایی تحقیق117 منابع تحقیق121

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

مقدمه122

بررسی توصیفی اطلاعات123

بررسی استنباطی اطلاعات 125

   فرضیه اصلی: بین ویژگی های شغلی و تعهد سازمانی فرد رابطه معنی دار وجود دارد125

   فرضیه فرعی 1: بین ویژگی های شغلی و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد125

       بین هویت وظیفه و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد126

       بین اهمیت وظیفه و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد126

       بین تنوع وظیفه و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد127

       بین استقلال و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد127

       بین دریافت بازخورد و تعهد عاطفی فرد رابطه معنی دار وجود دارد128

   فرضیه فرعی 2: بین ویژگی های شغلی و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد128

       بین هویت وظیفه و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد129

       بین اهمیت وظیفه و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد129

       بین تنوع وظیفه و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد130

       بین استقلال و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد130

       بین دریافت بازخورد و تعهد مستمر فرد رابطه معنی دار وجود دارد131

   فرضیه فرعی 3: بین ویژگی های شغلی و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد…………………… 131

       بین هویت وظیفه و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد132

       بین اهمیت وظیفه و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد132

       بین تنوع وظیفه و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد133

       بین استقلال و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد133

       بین دریافت بازخورد و تعهد هنجاری فرد رابطه معنی دار وجود دارد134

بررسی تاثیر جنسیت به عنوان متغییر مداخله گر بر تعهد سازمانی136

بررسی تاثیر تحصیلات به عنوان متغیر مداخله گر بر تعهد سازمانی138

رگرسیون و مدل سازی خطی140

تعین مدل رگرسیونی ویژگی های شغلی و تعهد سازمانی کارکنان141

بررسی صحت معادله رگرسیون143

فصل پنجم: نتیجه گیری وپیشنهادات

مقدمه147

نتیجه گیری :

نتیجه گیری میدانی از بررسی رابطه ویژگی های شغلی و تعهد سازمانی148

پیشنهادات:

 پیشنهاداتی به مدیران سازمان152

پیشنهاداتی به سایر پژوهشگران155

پیوستها:

پرسشنامه تحقیق

تجزیه و تحلیل کامپیوتری یافته ها

منابع فارسی :

* رابینز، استیفن پی، 1375،  ً مدیریت رفتار سازمانیً، جلد اول، ترجمه سید محمد اعرابی و علی پارساییان، تهران، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، صص 266 و 265?

* رابینز ، استیفن پی، 1384،  ً تئوری سازمان ً ، ترجمه دکتر سید مهدی الوانی و دکتر حسن دانائی فرد ، انتشارات صفار ،  صص 300-308?

* مورهد و گریفین، 1374،‌‌ ً رفتار سازمانی ً، مترجمان سید مهدی الوانی و معمار زاده، تهران، انتشارات مروارید،  صص  85-81?

*  رهنمای رودپشتی، فریدون و محمود زاده، نصرت الله، 1378،  ً توسعه منابع انسانی مطالعه موردی تعلق،

دانلود فایل