چکیده تحقیق:
تحقیق حاضر با هدف سنجش میزان خلاقیت دانشجویان سه رشته روانشناسی، مدیریت آموزش و مشاوره دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی و بررسی نگرش آنان در مورد تأثیر دوره تحصیل دانشگاهی بر رشد خلاقیتشان تدوین شده است.
نمونه آماری این تحقیق شامل 124 نفر از دانشجویان دختر و پسر این دانشکده می‌باشد. که 46 نفر از رشته مدیریت آموزشی، 42 نفر از رشته مشاوره و 36 نفر از رشته روانشناسی را شامل می شود. روش نمونه‌گیری آن، طبقه‌ای تصادفی نسبتی است که از بین سه گروه آموزش تعدادی ضد دانشجویان متناسب با رشته براساس جدول مورگان انتخاب شدند.
برای سنجش خلاقیت افراد از پرسشنامه سنجش خلاقیت CREE تورستون استفاده شد و برای بررسی تاثیر دوره تحصیل دانشگاهی بر رشد خلاقیت دانشجویان از یک مصاحبه کتبی استفاده گردید.
جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها برای تعیین رابطه هرکدام از سوالات مصاحبه کتبی استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها برای تعیین رابطه هر کدام از سوالات مصاحبه کتبی و جنس افراد و رشته تحصیلی آنان با میزان خلاقیت افراد از آزمون ناپارامتر یک خی دو پیرسون استفاده شد و برای تعیین رابطة معدل و جنس افراد با خلاقیت از آزمون ناپارامتریک کروکسال والیس استفاده شده است.
فرضیات این تحقیق یا سطح معناداری 95 درصد اطمینان آزمون شد.
تشکر و قدردانی—————————————————— أ
چکیده ———————————————————– د
فهرست مطالب—————————————————— ه
فهرست جداول —————————————————– ط
فهرست نمودارها —————————————————- ل
دعای هنرمند——————————————————– 2
بیان مسئله ————————————————— 6
ضرورت و اهمیت حرکت به سوی خلاقیت —————————— 8
اهداف تحقیق —————————————————– 10
فرضیات تحقیق —————————————————- 12
تعریف مفاهیم و واژه ها———————————————– 12
محدودیتهای تحقیق————————————————– 13
خلاصه فصل—————————————————— 15
فصل دوم : سابقه موضوع تحقیق ——————————– 16
مقدمه———————————————————— 17
ساختار مغز و عملکرد آن———————————————- 18
تعاریف خلاقیت :————————————————— 25
1 . نگرشهای خاستگاهی :——————————————— 26
2 . نگرشهای فرایندی :———————————————– 27
رابطه هوش و خلاقیت ———————————————— 31
فرایند خلاقیت :—————————————————- 36
مراحل والاس ———————————————— 37
مراحل اسبورن ———————————————— 39
مراحل تورنس ———————————————— 41
نظریه های خلاقیت :————————————————- 42
1? نظریه های جهان باستان——————————————– 42
2? نظریه های جدید فلسفی ——————————————– 44
3? نظریه های روان شناسی ——————————————– 45
4? روانکاوی جدید ————————————————– 46
خصوصیات افراد خلاق ———————————————- 49
نیازهای افراد خلاق ————————————————- 56
عوامل موثر در خلاقیت———————————————– 58
هوش —————————————————— 59
ویژگیهای شخصیتی——————————————– 61
خانواده—————————————————– 63
مدرسه و دانشگاه و نقش آن در خلاقیت —————————— 65
نقش انگیزه های درونی و بیرونی در خلاقیت——————————– 69
تاثیرات عوامل خاص بر خلاقیت :—————————————- 70
سن ——————————————————– 70
جنس——————————————————- 71
ارزشها و فشارهای اجتماعی ————————————— 71
تحصیلات————————————————— 72
نقش کوشش در خلاقیت—————————————– 72
شرایط محیطی مطلوب برای خلاقیت ————————————- 73
تکنیکهای خلاقیت و نو آوری——————————————- 74
یورش فکری————————————————– 75
مدل سینکتیکس ————————————————- 77
تکنیک دلفی … ————————————————- 78
آموزش خلاقیت —————————————————- 87
الف : آموزش و پرورش عمومی خلاقیت———————————– 87
آموزش خلاقیت در جهان —————————————- 88
ب : آموزش خلاقیت در کودکان و دانش آموزان ————————— 89
نکات قابل توجه در آموزش خلاقیت به فراگیران————————— 93
آنچه مربی برای پرورش فکر خلاق باید انجام دهد ————————- 96
محتوای درسی فراگیر و ارتباط آن با خلاقیت —————————– 99
اصول اساسی در پرورش خلاقیت ————————————— 107
عوامل موثر در پرورش خلاقیت —————————————- 108
نقش امنیت و آزادی روانی در خلاقیت ———————————– 113
خلاقیت و حل مسئله ———————————————— 115
خلاقیت و پیشرفت تحصیلی —————————————— 117
خلاقیت و هنر —————————————————- 118
خلاقیت و توسعه اقتصادی ——————————————– 121
اثر محرک عاطفی در خلاقیت —————————————– 122
شرایط لازم جهت استفاده حداکثر از قدرت تصور در خلاقیت ——————- 126
موانع خلاقیت —————————————————- 128
عامل شانس در کاوش در مسیر خلاقیت ———————————- 127
با تصور خلاق می توان روابط شخصی را بهبود بخشید————————- 139
سوابق پژوهش در ایران ———————————————- 141
سوابق پژوهش در خارج ——————————————— 143
نتیجه گیری و جمع بندی فصل دوم————————————– 147
فصل سوم : روش اجرای پژوهش——————————– 150
روش تحقیق—————————————————— 151
روش گرد آوری اطلاعات——————————————– 152
ابزار گردآوری اطلاعات ——————————————— 152
جامعه آماری—————————————————– 152
تعداد و روش نمونه گیری ——————————————– 153
نمره گذاری آزمون ———————————————— 154
نحوه تبدیل نمره خام به نمره استاندارد ———————————– 154
اعتبار آزمون—————————————————— 155
روش استخراج مصاحبه کتبی —————————————— 155
اساس تئوریکی پرسشنامه و مصاحبه کتبی ——————————— 156
روشهای آماری—————————————————- 156
خلاصه فصل—————————————————– 158
–
فصل چهارم :یافته های پژوهش و تجزیه و تحلیل آنها ————- 159
مقدمه———————————————————– 160
تجزیه یافته های پژوهش ——————————————— 161
تحلیل یافته های پژوهش——————————————— 205
خلاصه فصل —————————————————– 208
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات ——————— 209
نتیجه گیری—————————————————— 210
پیشنهادات——————————————————- 212
منابع ———————————————————– 214
پیوستها ——————————————————— 221
جدول 1-2 عوامل و عناصر خلاقیت ————————————– 59
جدول 1-3 پنج دامنه توضیح نمرات استاندارد —————————— 154
جدول 1-4 فراوانی و درصد فراوانی خلاقیت افراد سه گروه شرکت کننده در پرسشنامه CREE 161
جدول 2-4 پاسخ افراد سه گروه مشاوره، مدیریت آموزشی و روانشناسی به سوال 1 مصاحبه کتبی 162
جدول 3-4 پیشایندی سوال یک مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد ————– 164
جدول 4-4 آزمون خی دو سوال یک مصاحبه کتبی ————————– 164
جدول 5-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال (1-2) مصاحبه کتبی—————- 165
جدول 6-4 پیشایندی سوال (1-2) مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————- 166
جدول 7-4 آزمون خی دوی سوال 1-2 مصاحبه کتبی————————- 166
جدول 8-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 2-2 مصاحبه کتبی—————— 167
جدول 9-4 پیشایندی سوال 2-2 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————— 169
جدول 10-4 آزمون فی دو سوال 2-2 مصاحبه کتبی————————– 169
جدول 11-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 1-3 مصاحبه کتبی—————– 169
جدول 12-4 پیشایندی سوال 1-3 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 171
جدول 13-4 آزمون فی دو سوال 1-3 مصاحبه کتبی————————– 171
جدول 14-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 2-3 مصاحبه کتبی—————– 171
جدول 15-4 پیشایندی سوال 2-3 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 173
جدول 16-4 آزمون فی دو سوال 2-3 مصاحبه کتبی————————– 173
جدول 17-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 1-4 مصاحبه کتبی—————– 173
جدول 18-4 پیشایندی سوال‌ها مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد ————— 175
جدول 19-4 آزمون خی دوی سوال 1-4 مصاحبه کتبی———————— 175
جدول 20-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 2-4 مصاحبه کتبی—————– 175
جدول 21-4 پیشایندی سوال 2-4 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 177
جدول 22-4 آزمون خی دو سوال 2-4 مصاحبه کتبی————————- 177
جدول 23-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 1-5 مصاحبه کتبی—————– 177
جدول 24-4 پیشایندی سوال 1-5 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 179
جدول 25-4 آزمون خی دوی سوال 1-5 مصاحبه کتبی———————— 179
جدول 26-4 پاسه سه گروه آزمودنی به سوال 2-5 مصاحبه کتبی—————– 179
جدول 27-4 پیشایندی سوال 2-5 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 181
جدول 28-4 آزمون خی دو سوال 2-5 مصاحبه کتبی————————- 181
جدول 29-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 1-6 مصاحبه کتبی —————- 181
جدول 30-4 پیشایندی سوال 1-6 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 183
جدول 31-4 آزمون خی دو سوال 1-6 مصاحبه کتبی————————- 183
جدول 32-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 2-6 مصاحبه کتبی—————– 184
جدول 33-4 پیشایندی سوال 2-6 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 185
جدول 34-4 آزمون خی دو سوال 2-6 مصاحبه کتبی————————- 185
جدول 35-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 7 مصاحبه کتبی——————- 186
جدول 36-4 پیشایندی سوا 7 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد—————– 188
جدول 37-4 آزمون خی دو سوال 7 مصاحبه کتبی————————— 188
جدول 38-4 پاسخ سه گروه آزمودنی سوال 1-8 مصاحبه کتبی—————— 188
جدول 39-4 پاسخ سه گروه آزمودنی سوال 2-8 مصاحبه کتبی —————— 190
جدول 40-4 پاسخ افراد سه گروه آزمودنی به سوال 9 مصاحبه کتبی————— 191
جدول 41-4 وضعیت افراد از نظر جنس شرکت کنندگان در پرسشنامه CREE مصاحبه کتبی 192
جدول 42-4 پیشایندی جنس افراد سه گروه آزمودنی و میزان خلاقیت آنان———- 193
جدول 43-4 آزمون خی دوی جنس افراد شرکت کننده و میزان خلاقیت آنان——– 193
جدول 44-4 وضعیت سنی افراد شرکت کننده در پرسشنامه CREE و مصاحبه کتبی — 194
جدول 45-4 پیشایندی سن افراد سه گروه آزمودنی و میزان خلاقیت آنان———— 196
جدول 46-4 آزمون کروکسال دالیس سن افراد شرکت کننده و میزان خلاقیت آنان—- 196
جدول 47-4 وضعیت رشته تحصیلی افراد شرکت کننده در پرسشنامه CREE و مصاحبه کتبی 197
جدول 48-4 پیشایندی رشته تحصیلی افراد سه گروه آزمودنی و میزان خلاقیت آنان—- 198
جدول 49-4 آزمون خی دو رشته تحصیلی افراد و میزان خلاقیت آنان————– 198
جدول 50-4 وضعیت معدل افراد شرکت کننده در پرسشنامه CREE و مصاحبه کتبی— 199
جدول 51-4 پیشایندی معدل افراد سه گروه آزمودنی و میزان خلاقیت آنان———– 201
جدول 52-4 آزمون کروکسال والیس معدل افراد شرکت کننده و میزان خلاقیت آنان— 201
نمودار 1-2 محل تقاطع خلاقیت (در عوامل موثر در خلاقیت)——————— 58
نمودار 2-2 عمل مطلوب یادگیری زتروی———————————- 67
نمودار 1-4 فراوانی میزان خلاقیت افراد در سه رشته مختلف مشاوره، روانشناسی و مدیریت آزمودنی و استفاده از پرسشنامه CREE نشان می‌دهد. ————————————- 161
نمودار 2-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته به سوال 1 مصاحبه کتبی را نشان می‌دهد. —– 163
نمودار 3-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 1-2 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 165
نمودار 4-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 2-2 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 168
نمودار 5-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 1-3 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 170
نمودار 6-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 2-3 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 172
نمودار 7-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 1-4 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 174
نمودار 8-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 2-4 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 176
نمودار 9-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 1-5 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 178
نمودار 10-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 2-5 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. —— 180
نمودار 11-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 1-6 مصاحبه کتبی را به طور کمی نشان می‌دهد. 182
نمودار 12-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 2-6 مصاحبه کتبی را به طور کیفی نشان می‌دهد. 184
نمودار 13-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 7 مصاحبه کتبی را به طور کیفی نشان می‌دهد. 186
نمودار 14-4 وضعیت جنس افراد شرکت کننده از سه رشته مختلف را در پرسشنامه CREE نشان می‌دهد. 192
نمودار 15-4 وضعیت سنی افراد شرکت کننده از سه رشته مختلف را در پرسشنامه CREE نشان می‌دهد. 195
نمودار 16-4 فراوانی افراد شرکت کننده در هر کدام از رشته‌ها در پرسشنامه CREE را نشان می‌دهد. 197
نمودار 17-4 معدل افراد شرکت کننده در پرسشنامه CREE و مصاحبه کتبی در سه رشته مختلف را به طور کلی نشان می‌دهد. —————————————————— 200
نمودار 18-4 معدل افراد دارای خلاقیت بالا را در سه گروه آزمودنی به طور کلی نشان می‌دهد. 202
نمودار 19-4 معدل افراد دارای خلاقیت متوسط را در سه گروه آزمودنی به طور کلی نشان می‌دهد. 203
نمودار 20-4 معدل افراد دارای خلاقیت پایین را در سه گروه آزمودنی به طور کلی نشان می‌دهد. 203
نمودار 21-4 آزمون ضریب هم بستگی پیرسون که پراکندگی معدل در برابر نمرات استاندارد خلاقیت سه گروه آزمون را نشان می‌دهد. ———————————————— 204
منابع فارسی
آرلت، سعید خانیان،(1359). اثر روش رگبار ذهنی در پرورش خلاقیت رساله ارشد دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران .
اسبورن، الکس، اس،(1371), پرورش استعداد همگانی ابدایع و خلاقیت، ترجمه حسن قاسم زاده، انتشارات نیلوفر چاپ دوم تهران.
استونر، جیمز ـ فریمن، ادوارد,(1375). «مدیریت»، ترجمه علی پارسائیان، سید محمد اعرابی، انتشارات شرکت چاپ و نشر بازرگانی وابسته به مطالعات و پژوهشهای بازرگانی .
استیونر، مایکل،(1372). چگونه مسائل خود را حل کنید. ترجمه جهانشاه معینی، تهران, انتشارات دانش.
اسکوئیلر نادر ـ جمهری، فرهاد ـ طباطبائی، عباس، کریمی، یوسف،(1372). «ماهیت و ساختار هوش»، نشر کیوان.
آقائی فیشانی,(1377). تیمور، خلاقیت و نوآوری در انسانها و سازمانها, تهران, انتشارات ترمه.
چکیده تحقیق:
تحقیق حاضر با هدف سنجش میزان خلاقیت دانشجویان سه رشته روانشناسی، مدیریت آموزش و مشاوره دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی و بررسی نگرش آنان در مورد تأثیر دوره تحصیل دانشگاهی بر رشد خلاقیتشان تدوین شده است.
نمونه آماری این تحقیق شامل 124 نفر از دانشجویان دختر و پسر این دانشکده می‌باشد. که 46 نفر از رشته مدیریت آموزشی، 42 نفر از رشته مشاوره و 36 نفر از رشته روانشناسی را شامل می شود. روش نمونه‌گیری آن، طبقه‌ای تصادفی نسبتی است که از بین سه گروه آموزش تعدادی ضد دانشجویان متناسب با رشته براساس جدول مورگان انتخاب شدند.
برای سنجش خلاقیت افراد از پرسشنامه سنجش خلاقیت CREE تورستون استفاده شد و برای بررسی تاثیر دوره تحصیل دانشگاهی بر رشد خلاقیت دانشجویان از یک مصاحبه کتبی استفاده گردید.
جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها برای تعیین رابطه هرکدام از سوالات مصاحبه کتبی استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها برای تعیین رابطه هر کدام از سوالات مصاحبه کتبی و جنس افراد و رشته تحصیلی آنان با میزان خلاقیت افراد از آزمون ناپارامتر یک خی دو پیرسون استفاده شد و برای تعیین رابطة معدل و جنس افراد با خلاقیت از آزمون ناپارامتریک کروکسال والیس استفاده شده است.
فرضیات این تحقیق یا سطح معناداری 95 درصد اطمینان آزمون شد.
تشکر و قدردانی—————————————————— أ
چکیده ———————————————————– د
فهرست مطالب—————————————————— ه
فهرست جداول —————————————————– ط
فهرست نمودارها —————————————————- ل
دعای هنرمند——————————————————– 2
بیان مسئله ————————————————— 6
ضرورت و اهمیت حرکت به سوی خلاقیت —————————— 8
اهداف تحقیق —————————————————– 10
فرضیات تحقیق —————————————————- 12
تعریف مفاهیم و واژه ها———————————————– 12
محدودیتهای تحقیق————————————————– 13
خلاصه فصل—————————————————— 15
فصل دوم : سابقه موضوع تحقیق ——————————– 16
مقدمه———————————————————— 17
ساختار مغز و عملکرد آن———————————————- 18
تعاریف خلاقیت :————————————————— 25
1 . نگرشهای خاستگاهی :——————————————— 26
2 . نگرشهای فرایندی :———————————————– 27
رابطه هوش و خلاقیت ———————————————— 31
فرایند خلاقیت :—————————————————- 36
مراحل والاس ———————————————— 37
مراحل اسبورن ———————————————— 39
مراحل تورنس ———————————————— 41
نظریه های خلاقیت :————————————————- 42
1? نظریه های جهان باستان——————————————– 42
2? نظریه های جدید فلسفی ——————————————– 44
3? نظریه های روان شناسی ——————————————– 45
4? روانکاوی جدید ————————————————– 46
خصوصیات افراد خلاق ———————————————- 49
نیازهای افراد خلاق ————————————————- 56
عوامل موثر در خلاقیت———————————————– 58
هوش —————————————————— 59
ویژگیهای شخصیتی——————————————– 61
خانواده—————————————————– 63
مدرسه و دانشگاه و نقش آن در خلاقیت —————————— 65
نقش انگیزه های درونی و بیرونی در خلاقیت——————————– 69
تاثیرات عوامل خاص بر خلاقیت :—————————————- 70
سن ——————————————————– 70
جنس——————————————————- 71
ارزشها و فشارهای اجتماعی ————————————— 71
تحصیلات————————————————— 72
نقش کوشش در خلاقیت—————————————– 72
شرایط محیطی مطلوب برای خلاقیت ————————————- 73
تکنیکهای خلاقیت و نو آوری——————————————- 74
یورش فکری————————————————– 75
مدل سینکتیکس ————————————————- 77
تکنیک دلفی … ————————————————- 78
آموزش خلاقیت —————————————————- 87
الف : آموزش و پرورش عمومی خلاقیت———————————– 87
آموزش خلاقیت در جهان —————————————- 88
ب : آموزش خلاقیت در کودکان و دانش آموزان ————————— 89
نکات قابل توجه در آموزش خلاقیت به فراگیران————————— 93
آنچه مربی برای پرورش فکر خلاق باید انجام دهد ————————- 96
محتوای درسی فراگیر و ارتباط آن با خلاقیت —————————– 99
اصول اساسی در پرورش خلاقیت ————————————— 107
عوامل موثر در پرورش خلاقیت —————————————- 108
نقش امنیت و آزادی روانی در خلاقیت ———————————– 113
خلاقیت و حل مسئله ———————————————— 115
خلاقیت و پیشرفت تحصیلی —————————————— 117
خلاقیت و هنر —————————————————- 118
خلاقیت و توسعه اقتصادی ——————————————– 121
اثر محرک عاطفی در خلاقیت —————————————– 122
شرایط لازم جهت استفاده حداکثر از قدرت تصور در خلاقیت ——————- 126
موانع خلاقیت —————————————————- 128
عامل شانس در کاوش در مسیر خلاقیت ———————————- 127
با تصور خلاق می توان روابط شخصی را بهبود بخشید————————- 139
سوابق پژوهش در ایران ———————————————- 141
سوابق پژوهش در خارج ——————————————— 143
نتیجه گیری و جمع بندی فصل دوم————————————– 147
فصل سوم : روش اجرای پژوهش——————————– 150
روش تحقیق—————————————————— 151
روش گرد آوری اطلاعات——————————————– 152
ابزار گردآوری اطلاعات ——————————————— 152
جامعه آماری—————————————————– 152
تعداد و روش نمونه گیری ——————————————– 153
نمره گذاری آزمون ———————————————— 154
نحوه تبدیل نمره خام به نمره استاندارد ———————————– 154
اعتبار آزمون—————————————————— 155
روش استخراج مصاحبه کتبی —————————————— 155
اساس تئوریکی پرسشنامه و مصاحبه کتبی ——————————— 156
روشهای آماری—————————————————- 156
خلاصه فصل—————————————————– 158
–
فصل چهارم :یافته های پژوهش و تجزیه و تحلیل آنها ————- 159
مقدمه———————————————————– 160
تجزیه یافته های پژوهش ——————————————— 161
تحلیل یافته های پژوهش——————————————— 205
خلاصه فصل —————————————————– 208
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات ——————— 209
نتیجه گیری—————————————————— 210
پیشنهادات——————————————————- 212
منابع ———————————————————– 214
پیوستها ——————————————————— 221
جدول 1-2 عوامل و عناصر خلاقیت ————————————– 59
جدول 1-3 پنج دامنه توضیح نمرات استاندارد —————————— 154
جدول 1-4 فراوانی و درصد فراوانی خلاقیت افراد سه گروه شرکت کننده در پرسشنامه CREE 161
جدول 2-4 پاسخ افراد سه گروه مشاوره، مدیریت آموزشی و روانشناسی به سوال 1 مصاحبه کتبی 162
جدول 3-4 پیشایندی سوال یک مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد ————– 164
جدول 4-4 آزمون خی دو سوال یک مصاحبه کتبی ————————– 164
جدول 5-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال (1-2) مصاحبه کتبی—————- 165
جدول 6-4 پیشایندی سوال (1-2) مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————- 166
جدول 7-4 آزمون خی دوی سوال 1-2 مصاحبه کتبی————————- 166
جدول 8-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 2-2 مصاحبه کتبی—————— 167
جدول 9-4 پیشایندی سوال 2-2 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————— 169
جدول 10-4 آزمون فی دو سوال 2-2 مصاحبه کتبی————————– 169
جدول 11-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 1-3 مصاحبه کتبی—————– 169
جدول 12-4 پیشایندی سوال 1-3 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 171
جدول 13-4 آزمون فی دو سوال 1-3 مصاحبه کتبی————————– 171
جدول 14-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 2-3 مصاحبه کتبی—————– 171
جدول 15-4 پیشایندی سوال 2-3 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 173
جدول 16-4 آزمون فی دو سوال 2-3 مصاحبه کتبی————————– 173
جدول 17-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 1-4 مصاحبه کتبی—————– 173
جدول 18-4 پیشایندی سوال‌ها مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد ————— 175
جدول 19-4 آزمون خی دوی سوال 1-4 مصاحبه کتبی———————— 175
جدول 20-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 2-4 مصاحبه کتبی—————– 175
جدول 21-4 پیشایندی سوال 2-4 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 177
جدول 22-4 آزمون خی دو سوال 2-4 مصاحبه کتبی————————- 177
جدول 23-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 1-5 مصاحبه کتبی—————– 177
جدول 24-4 پیشایندی سوال 1-5 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 179
جدول 25-4 آزمون خی دوی سوال 1-5 مصاحبه کتبی———————— 179
جدول 26-4 پاسه سه گروه آزمودنی به سوال 2-5 مصاحبه کتبی—————– 179
جدول 27-4 پیشایندی سوال 2-5 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 181
جدول 28-4 آزمون خی دو سوال 2-5 مصاحبه کتبی————————- 181
جدول 29-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 1-6 مصاحبه کتبی —————- 181
جدول 30-4 پیشایندی سوال 1-6 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 183
جدول 31-4 آزمون خی دو سوال 1-6 مصاحبه کتبی————————- 183
جدول 32-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 2-6 مصاحبه کتبی—————– 184
جدول 33-4 پیشایندی سوال 2-6 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد————– 185
جدول 34-4 آزمون خی دو سوال 2-6 مصاحبه کتبی————————- 185
جدول 35-4 پاسخ سه گروه آزمودنی به سوال 7 مصاحبه کتبی——————- 186
جدول 36-4 پیشایندی سوا 7 مصاحبه کتبی و میزان خلاقیت افراد—————– 188
جدول 37-4 آزمون خی دو سوال 7 مصاحبه کتبی————————— 188
جدول 38-4 پاسخ سه گروه آزمودنی سوال 1-8 مصاحبه کتبی—————— 188
جدول 39-4 پاسخ سه گروه آزمودنی سوال 2-8 مصاحبه کتبی —————— 190
جدول 40-4 پاسخ افراد سه گروه آزمودنی به سوال 9 مصاحبه کتبی————— 191
جدول 41-4 وضعیت افراد از نظر جنس شرکت کنندگان در پرسشنامه CREE مصاحبه کتبی 192
جدول 42-4 پیشایندی جنس افراد سه گروه آزمودنی و میزان خلاقیت آنان———- 193
جدول 43-4 آزمون خی دوی جنس افراد شرکت کننده و میزان خلاقیت آنان——– 193
جدول 44-4 وضعیت سنی افراد شرکت کننده در پرسشنامه CREE و مصاحبه کتبی — 194
جدول 45-4 پیشایندی سن افراد سه گروه آزمودنی و میزان خلاقیت آنان———— 196
جدول 46-4 آزمون کروکسال دالیس سن افراد شرکت کننده و میزان خلاقیت آنان—- 196
جدول 47-4 وضعیت رشته تحصیلی افراد شرکت کننده در پرسشنامه CREE و مصاحبه کتبی 197
جدول 48-4 پیشایندی رشته تحصیلی افراد سه گروه آزمودنی و میزان خلاقیت آنان—- 198
جدول 49-4 آزمون خی دو رشته تحصیلی افراد و میزان خلاقیت آنان————– 198
جدول 50-4 وضعیت معدل افراد شرکت کننده در پرسشنامه CREE و مصاحبه کتبی— 199
جدول 51-4 پیشایندی معدل افراد سه گروه آزمودنی و میزان خلاقیت آنان———– 201
جدول 52-4 آزمون کروکسال والیس معدل افراد شرکت کننده و میزان خلاقیت آنان— 201
نمودار 1-2 محل تقاطع خلاقیت (در عوامل موثر در خلاقیت)——————— 58
نمودار 2-2 عمل مطلوب یادگیری زتروی———————————- 67
نمودار 1-4 فراوانی میزان خلاقیت افراد در سه رشته مختلف مشاوره، روانشناسی و مدیریت آزمودنی و استفاده از پرسشنامه CREE نشان می‌دهد. ————————————- 161
نمودار 2-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته به سوال 1 مصاحبه کتبی را نشان می‌دهد. —– 163
نمودار 3-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 1-2 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 165
نمودار 4-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 2-2 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 168
نمودار 5-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 1-3 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 170
نمودار 6-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 2-3 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 172
نمودار 7-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 1-4 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 174
نمودار 8-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 2-4 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 176
نمودار 9-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 1-5 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. 178
نمودار 10-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 2-5 مصاحبه کتبی نشان می‌دهد. —— 180
نمودار 11-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 1-6 مصاحبه کتبی را به طور کمی نشان می‌دهد. 182
نمودار 12-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 2-6 مصاحبه کتبی را به طور کیفی نشان می‌دهد. 184
نمودار 13-4 فراوانی پاسخ افراد سه رشته مختلف را به سوال 7 مصاحبه کتبی را به طور کیفی نشان می‌دهد. 186
نمودار 14-4 وضعیت جنس افراد شرکت کننده از سه رشته مختلف را در پرسشنامه CREE نشان می‌دهد. 192
نمودار 15-4 وضعیت سنی افراد شرکت کننده از سه رشته مختلف را در پرسشنامه CREE نشان می‌دهد. 195
نمودار 16-4 فراوانی افراد شرکت کننده در هر کدام از رشته‌ها در پرسشنامه CREE را نشان می‌دهد. 197
نمودار 17-4 معدل افراد شرکت کننده در پرسشنامه CREE و مصاحبه کتبی در سه رشته مختلف را به طور کلی نشان می‌دهد. —————————————————— 200
نمودار 18-4 معدل افراد دارای خلاقیت بالا را در سه گروه آزمودنی به طور کلی نشان می‌دهد. 202
نمودار 19-4 معدل افراد دارای خلاقیت متوسط را در سه گروه آزمودنی به طور کلی نشان می‌دهد. 203
نمودار 20-4 معدل افراد دارای خلاقیت پایین را در سه گروه آزمودنی به طور کلی نشان می‌دهد. 203
نمودار 21-4 آزمون ضریب هم بستگی پیرسون که پراکندگی معدل در برابر نمرات استاندارد خلاقیت سه گروه آزمون را نشان می‌دهد. ———————————————— 204
منابع فارسی
آرلت، سعید خانیان،(1359). اثر روش رگبار ذهنی در پرورش خلاقیت رساله ارشد دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران .
اسبورن، الکس، اس،(1371), پرورش استعداد همگانی ابدایع و خلاقیت، ترجمه حسن قاسم زاده، انتشارات نیلوفر چاپ دوم تهران.
استونر، جیمز ـ فریمن، ادوارد,(1375). «مدیریت»، ترجمه علی پارسائیان، سید محمد اعرابی، انتشارات شرکت چاپ و نشر بازرگانی وابسته به مطالعات و پژوهشهای بازرگانی .
استیونر، مایکل،(1372). چگونه مسائل خود را حل کنید. ترجمه جهانشاه معینی، تهران, انتشارات دانش.
اسکوئیلر نادر ـ جمهری، فرهاد ـ طباطبائی، عباس، کریمی، یوسف،(1372). «ماهیت و ساختار هوش»، نشر کیوان.
آقائی فیشانی,(1377). تیمور، خلاقیت و نوآوری در انسانها و سازمانها, تهران, انتشارات ترمه.
چکیده
هدف از این پزوهش،توصیف و اولویت بندی عوامل انگیزش شغلی معلمان تربیت بدنی بر اساس نظریه هرزبرگ بود.جامعه اماری این پزوهش معلمان تربیت بدنی زن و مرد در مقاطع مختلف تحصیلی نیشابور در سال تحصیلی 84-1383بودند که 100 نفر بودند و همگی در تحقیق شرکت کردند. این پزوهش که از نوع توصیفی است به شکل میدانی انجام گرفته است.ابزار اندازه گیری یک پرسشنامه محقق ساخته بر اساس نظریه هرزبرگ بودکه به تمامی 100 نفر برای تکمیل ارایه شد که به 91 مورد ان پاسخ داده شد.از امارهای توصیفی و استنباطی برای توصیف و تحلیل داده ها استفاده گردید.نتایج نشان داد که در بین عوامل انگیزشی رشد فکری وارتقاء،قدردانی،پیشرفت،ماهیت مسوولیت ماهیت کار و موفقیت به ترتیب بیشترین اهمیت را در انگیزش شغلی معلمان دارند.در بین عوامل بهداشتی روابط ،حقوق و دستمزد،امنیت شغلی،شرایط کار،قوانین و مقررات و سرپرستی به ترتیب دارای بیشترین اهمیت هستند.اولویت بندی عوامل انگیزشی در معلمان زن و مرد به طورجداگانه نشان داد که در بین معلمان زن قدردانی،رشد فکری و ارتقاء،پیشرفت،ماهیت کار،ماهیت مسوولیت وموفقیت و درمعلمان مرد رشد فکری و ارتقاء،قدردانی،پیشرفت،ماهیت مسوولیت،موفقیت و ماهیت کار به ترتیب بیشترین اهمیت را دارند.همچنین اولویت بندی عوامل بهداشتی در معلمان تربیت بدنی زن و مرد نشان داد که در معلمان زن روابط ،شرایط کار،حقوق ودستمزد،امنیت شغلی،قوانین ومقررات و سرپرستی به ترتیب بیشترین اهمیت را در بین عوامل دارند.در معلمان مرد حقوق ،امنیت شغلی،شرایط کار،روابط ،قوانین و مقررات وسرپرستی به ترتیب اولویت قرار دارند.
مقدمه
در این فصل ابتدا به ماهیت و تعاریف مختلف انگیزش می‌پردازیم و سپس زمینه‌های انگیزشی را از دیدگاه مکاتب مدیریت و روانشناسی، براساس روند تاریخی و تکاملی، به طور اجمال مورد بررسی قرار می‌دهیم. بخش دوم این فصل به پیشینه تحقیقات انجام شده در رابطه با موضوع تحقیق می‌پردازد.
الف) ادبیات تحقیق
اصلاح انگیزش نخستین بار از واژه لاتین مو به معنی کرد گرفته شده است. از آنجا که این واژه برای بیان منظور ما در این جا کافی نیست، بنابراین گزیده‌ای از تعاریف مختلف ارایه می‌شود.
اتکینسون ، 1964، انگیزش را به عنوان تأثیر همزمان در هدایت، قوت و تداوم کنش تعریف کرده است. در حالیکه وروم ، 1964، انگیزش را فرایند حاکم بر گزینش‌هایی که از سوی اشخاص و موجودات پست تر که از میان شکلهای گوناگون فعالیت ارادی به عمل می‌آید، می‌داند (4). عباس‌زادگان در تعریف انگیزش بیان می‌کند که انگیزش یک محرک درونی برای بروز یک اقدام بیرونی توسط انسان است، که این اقدام ممکن است فیزیکی، فکری یا هنری باشد (6). علاقه‌بند نیز انگیزش را عوامل روانشناختی، جامعه‌شناختی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر در شکل‌گیری رفتار فردی و گروهی در محیط آموزشی می‌دادند(19). الوانی نیز در تعریف انگیزش بیان می‌کند؛ انگیزش عبارت است از تمام عوامل روانی آگاهانه و ناآگاهانه آماده کننده انسان به منظور تحقق بعضی از اعمال، گرایشها و اهداف (8). عسکریان انگیزش را یک فرایند پیچیده می‌داند که از نیازهای فرهنگی، اجتماعی، روانشناختی و فیزیکی ترکیب شده است، بطوری که جهت سازماندهی و تقویت رفتار انسانی هم بصورت فردی و هم تعاملی برهمدیگر تأثیر می‌گذارند(20).
در مجموع با توجه به تعاریف ارائه شده از انگیزش، بنظر می‌رسد با وجود تفاوت در تعاریف، مفهوم کلی آنها یکسان است. تقریباً همه انگیزش را عامل و علت اصلی حرکت و تقویت رفتارهای ارادی انسان برای رسیدن به هدف می‌دانند.
فهرست مطالب
عنـوان صفحه
فصل اول: طرح تحقیق
مقدمه 2
بیان مساله 3
ضرورت و اهمیت تحقیق 5
اهداف تحقیق 6
فرضیه های تحقیق 7
پیش فرض های تحقیق 7
محدودیت های تحقیق 8
تعریف وازه ها 8
فصل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق
ادبیات تحقیق 11
نگرشهای مدیریت به انگیزش 12
ـ رویکرد کلاسیک 12
ـ رویکرد نئوکلاسیک 13
ـ رویکرد اقتضایی 14
نگرشهای روانشناختی در زمینه انگیزش 15
ـ نظریه لذت طلبی 16
ـ نظریه غرایز 16
ـ نظریه تقویت 16
ـ نظریه شناخت 17
نظریه های انگیزشی 17
الف) نظریه‌های فعال‌سازی انگیزش 17
ـ نظریه سلسله مراتب نیازهای مازلو 18
ـ نظریه دو جنبه‌ای انگیزش 20
ـ نظریه دوعاملی انگیزش 21
ـ نظریه لذت‌گرایی مک کللند 22
ـ نظریه نیازهای زیستی، تعلق و رشد 23
ب) نظریه‌های فرایندی 24
ـ نظریه انتظار و احتمال 24
ـ نظریه برابری 25
عنـوان صفحه
ـ نظریه هدف‌گذاری 25
ـ نظریه تقویت و اصلاح رفتار 26
نظری تفصیلی بر تئوری هرزبرگ 27
پیشینه تحقیق 30
جمع بندی 36
فصل سوم : روش شناسی تحقیق
مقدمه 39
روش تحقیق 39
جامعه اماری 39
متغیرهای تحقیق 39
ابزار اندازه گیری 40
روایی و پایایی پرسشنامه 42
نحوه امتیاز گذاری پرسشنامه 42
روش جمع آوری اطلاعات 43
روشهای آماری 44
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل آماری
مقدمه 46
توصیف اماری داده ها 46
تجزیه و تحلیل استنباطی داده ها 52
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
خلاصه تحقیق 57
بحث و نتیجه گیری 59
پیشنهادهای تحقیق
الف- پیشنهادات برخاسته از تحقیق 71
ب- پیشنهادات برای تحقیقات بعدی 73
منابع و مأخذ 75
منابع فارسی
1- اصلانخانی ، محمد علی « نشریه ماهانه دفتر تربیت بدنی دختران » ، سال چهارم ، شماره بیستم ، مهرماه 82?
2- الوانی ، سید مهدی ، «مدیریت عمومی» ، انتشارات نشر نی ، 1373?
3- ابدار اصفهانی،ز،«بررسی نظرات دبیران دبیرستانهای شهر اصفهان در ارتباط با عوامل مؤثر در افزایش انگیزش شغلی آنها»،پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه ازاداسلامی،واحد خوراسگان.
4- جهانیان ، رمضان ، «بررسی رضایت شغلی معلمان بر اساس نظریه هرزبرگ » ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت معلم تهران، 1374
5- پاشا شریفی ، حسن و شریفی نسترن ، «روش های تحقیق در علوم رفتاری» ، چاپ دوم ، انتشارات نسترن 1380
6- پرهیزگار ، کمال ، «مدیریت منابع انسانی و اداره امور استخدامی» ، چاپ نیل ، 1377 ،
7- جمعی از اساتید مدیریت ، «روانشناسی سازمانی و انگیزش» ، مجموعه دوازدهم ، مدیریت دولتی تهران
1-1- مقدمه:
کشور پهناور ایران دارای فرهنگی و تمدن غنی به وسعت تاریخ است و از این جهت مایه ی فخر و مبا هات همه ی ایرانیان می باشد . بسیاری از خارجیان از دیر باز در پی آشنایی با این مرز و بوم و فرهنک و تمدن خاص آن بوده, و در این راه اقدام به یادگیری زبان فارسی نموده اند چرا که زبان آیینه ی فرهنگ است و بدون آشنایی با زبان بهره جستن از چشمه زلال فرهنگ میسر نخواهد بود .
در این میان وظیفه ی ایرانیان میهن پرست اشاعه فرهنگ و تمدن ایران و تلاش در جهت ترویج هر چه بیشتر زبان و ادبیات فارسی و هموار نمودن راه برای آموزش هرچه بهتر آن است .هر چند در سال های گذشته در زمینه ی آموزش علمی این زبان تحقیقاتی صورت گرفته ولی با وجود این کمبود هایی نیز در این زمینه احساس می شود . از آنجا که آموزش واژه یکی از مهمترین بخش های آموزش زبان دوم / خارجی محسوب می گردد و بدون آگاهی از واژه ها زبان آموز توانایی برقراری ارتباط معنی دار با هل زبان را نخواهد داشت نگارنده دراین پایان نامه بر آن است به تهیه ی متن های آموزش واژه بر اساس حوزه معنایی ویژه ی غیر فارسی زبانان سطح پیشرفته بپردازد .
1-2 . بیان موضوع:
هدف اصلی یادگیری زبان برقراری ارتباط است، برای دستیابی به این هدف، واژگان نقش مهمی ایفا می‌کنند، چرا که ایجاد ارتباط بدون واژه‌ها غیر ممکن است. از این رو، آموزش واژه یکی از مهمترین بخش‌های آموزش زبان دوم / خارجی محسوب می‌گردد زیرا بدون آگـاهی از واژه‌ها زبان آموز توانایی برقراری ارتباط معنی‌دار با اهل زبان را نخواهد داشت، پس مسئله آموزش واژه‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است. از سوی دیگر یادگیری واژه فرایند ساده‌ای نیست، اما استفاده از روشهای کارآمد در آموزش واژه، یادگیری آن را آسان می‌کند. تا کنون روشهای مختلفی در زمینه‌ی آموزش واژه ارائه شده و به کار رفته است. در این میان آموزش واژه بر اساس حوزه‌های معنایی از جمله روشهای موفق علمی بوده است. در این روش، واژه‌هایی که از نظر معنایی با یکدیگر ارتباط نزدیکی دارند یا به یک موضوع خاص مربوط هستند درون متنی واحد قرار می گیرند و با هم آموزش داده می‌شوند. تحقیقات به عمل آمده در مورد حوزه‌های معنایی نشانگر این واقعیت است که واژه‌ها به تنهایی و جدا از واژه‌های دیگر رنگ و بوی معنایی خود را از دست می‌دهند. آموزش واژه از این طریق باعث می‌شود واژه هایی که با یکدیگر ارتباط معنایی دارند بهتر یاد گرفته شوند و نگهداری آنها در حافظه برای مدت زمان طولانی تضمین می‌شود. چرا که عقیده بر آن است که واژه‌ها بر اساس حوزه‌های معنایی در حافظه ـ بلند مدت ذخیره می‌شوند. از آن جا که امروزه آموزش زبان فارسی بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفته است,پرداختن به جنبه‌های گوناگون آن و تهیه متن‌های درسی به ویژه در زمینه واژگان اهمیت فراوانی دارد. از این رو، موضوع پایانامه حاضر نیز در راستای تهیه متن‌های آموزش واژه به روش حوزه‌های معنایی است.
1-3? هدف تحقیق و اهمیت آن:
از آن جا که رشته آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان رشته‌ای کاملا نوپا است و در مراحل اولیه رشد و تکوین قرار دارد و تحقیقات علمی اندکی در زمینه‌ی آموزش آن صورت گرفته است ، لازم است در زمینه‌های گوناگون اعم از آموزش واژه و تهیه و تدوین متن های درسی تحقیق و بررسی بیش‌تری صورت پذیرد. از سوی دیگر ، در سال‌های اخیر بسیاری از خارجیان به دلایل گوناگون در داخل و خارج از ایران به یادگیری زبان فارسی علاقه‌مند شده‌اند، اما در حال حاضر کتاب‌هایی که برای آموزش زبان فارسی در مراکز آموزش زبان فارسی مورد استفاده قرار می‌گیرد، بسیار اندک است و در این میان برخی از کتابهای موجود بر پایه‌ی روشهای علمی استوار نیستند.با وجود این ,همین کتاب های اندک هم تا کنون با استقبال نسبتاّ خوبی روبرو شده است و هم اینک در مراکز آموزش زبان فارسی مورد استفاده قرار می گیرد. پس باید کتاب‌ها و منابعی بر اساس روش های علمی جدید تهیه و در اختیار علاقه‌مندان به یادگیری زبان فارسی قرار گیرد.
هدف پایانامه حاضر، تهیه‌ی متن های درسی آموزش واژه‌های زبان فارسی برای هموار کردن راه آموزش زبان فارسی است.
فهرست مطالب
فصل نخست – کلیات 1
1-1? مقدمه 2
1-2 بیان موضوع 2
1-3? هدف تحقیق و اهمیت آن 3
1-4? سوالات و فرضیه های تحقیق 4
1- 5 . مفاهیم 5
1-5-1 0 واژه 5
1-5-2 0 آموزش 7
1- 5- 3 0 نظریه آموزش 7
1- 5- 4 0 یادگیری 8
1- 5- 5 0 رابطه ی آموزش و یادگیری 9
1-5-6 0 مقایسه آموزش با یادگیری 9
1- 5- 7 0 حوزه های معنایی 10
1-5-8 0 خلاصه 11
فصل دوم : مطالعات پیشین 12
2-1 0 اهمیت واژه و مطالعات انجام شده در زمینه ی آموزش واژه 13
2-2 0 فرایندهای واژه سازی 14
2- 2-1 0 انواع فرایندهای واژه سازی 15
2-2-1-1 0 تصریف 15
2-2-1-2 0 اشتقاق 15
2-2-1-3 0 ترکیب 16
2-2-1-4 0 قرض گیری /وام گیری 16
2-2-1-4-1 0 ترجمه قرضی /عاریتی 16
2-2-1-5 0 گسترش/تعمیم 16
2-2-1-6 0 تخصیص 17
2-2-1-7 0 کوتاه سازی 17
2-2-1-7-1 0 سر واژه سازی 17
2-2-1-7-2 0 اختصار سازی 18
2-2-1-7-3 0 پسین سازی 18
2-2-1-7-4 0 بریدن 18
2- 2- 1- 8 0 تبدیل 18
2-2-2-1-9 0 ادغام / آمیزش 19
2-2-1-10 0 ابداع 19
2-2- 1-11 0 نام آوا 19
2- 2- 1- 12 0 مضاعف سازی 19
2-3- 0 انواع واژه 20
2-3- 1 0 واژه های قاموسی و واژه های دستوری نقش نما 20
2-3-2 0 واژه های دریافتی و واژه های تولیدی 21
2-4- 0 سیر تحول واژه 22
2-4-1 0 دوره ی بی توجهی به واژه 23
2-4-2 0 دلایل بی توجهی به آموزش واژه در گذشته 25
2-4-3 0 دوره ی توجه 26
2-4-4 0دوره ی پیشرفت 28
2-5 0 یادگیری واژه 29
2-5-1 0 مراحل یادگیری واژه 30
2-6 0 اصول اساسی در آموزش زبان 32
2-7 0 راهکارهای یادگیری و یاد آوری 33
2-7-1 0 انواع راهکارهای یادگیری 34
2-8 0 عوامل درون واژه ای موثر بر یادگیری واژه 35
2-9 0 انواع راهکارهای یادگیری واژه 35
2-9-1 0 راهکارهای مبتنی بر تکرار واژه / معنای واژه 36
2-9-2 0 راهکارهای مبتنی برتجزیه و تحلیل ویژگی واژه 37
2-9-3 0راهکارهای مبتنی بر شرح و تفصیل ساده 38
2-9-4 0 راهکارهای مبتنی بر شرح و تفصیل پیچیده 38
2-10 0 روش یارگیری حافظه 39
2-11 0 آموزش واژه 40
2-12 0 روش ها آموزش واژه 40
2-2-1 0 روش مستقیم و روش غیر مستقیم 41
2-12- 1-1 0 روش مستقیم 42
2- 12-1-1-1 0 آموزش راهکارها 42
2-12-1- 1- 2 0 گسترش واژه + آموزش صریح 42
2-12-1-1-3 0 فعالیت های کلاس 42
2-12-1-2 0 روش غیر مستقیم 43
2-12-1-2-1 0 متن به تنهایی 43
2-12-2-1 0 فعالیت های برنامه ریزی نشده 43
2-12- 2- 2 0 فعالیت های برنامه ریزی شده روش های آموزش واژه 44
2-12-2-2 -1 0 آموزش واژگان غیر فعال 44
2-12-2-2-1-1 0 تکرار 45
2-12-2-2-1-2 0 روش های جفت پیوسته 45
2-12-2-2-1-3 0 فهرست واژه 46
2-12-2-2-1-4 0 روش واژه کلیدی 47
2-12-2-2-1-5 0 روش ترجمه 49
2-12-2-2-1-6 0 آموزش با کمک روابط واژگانی 50
2-12- 2-2-1-7 0 ارائه ی تصویر 51
2-12-2-2-1-8 0 اجرای نمایش 51
2-12- 2-2-1-9 0 خانواده های واژگانی 52
2-12-2-2-1-10 0 روش های معنایی 52
2-12-2-2-1-10-1 0 روش حوزه های معنایی 52
2-12-2-2-1-10-2 0 تجزیه و تحلیل مولفه های معنایی 54
2-12-2-2-1-11 0 روش شاگرد محوری : دفترچه ی واژگانی 55
2-12-2-2-1-12 0 کاربرد فرهنگ 55
2-12-2-2-1-13 0 یادگیری واژه از طریق بافت 56
2-12-2-2-2 0 آموزش واژگان فعال 58
2-12-2-2-2-1 0 روش سلسه مورسیا و روزن ویگ 59
2-12-2-2-2-2 0 روش پیجین سازی 60
2-12-2-2-2-3 0 روش لوکاس 61
2-13 0 تعداد واژه 61
2-14 0 انتخاب واژه 62
2-15 0 معیارهای انتخاب واژه 63
2-16 0 ارائه ی واژه 65
2-17 0 وسایل کمک آموزش دیداری و یادگیری 66
2-18 0 ملاحظات معنی شناختی 67
2-18-1 0 معنی شناسی ساختاری 67
2-18-2 0 حوزه های معنایی 67
2-18-3 0 انواع حوزه های معنایی 69
2-18-4 0 روابط معنایی 70
2-18-4-1 0 هم معنایی 71
2-18-4-2 0 شمول معنایی 71
2-18-4-3 0 با هم آیی 71
2-18-4-4 0 رابطه جزء –کل 72
2-18-4-5 0 تباین معنایی 72
2-18-4-6 0 تقابل معنایی 73
2-19 0 ملاحظات روانشناسی زبان 74
2-19-1 0 حافظه 74
2-19-1-1 0 انواع حافظه 75
2-9-1-1-1 0 حافظه کوتاه مدت 75
2-9-1-1-2 0 حافظه بلند مدت 76
2-19-1-1-3 0 حافظه معناشناسی 77
2-20 0 واژگان 77
2-20-1 0 واژگان ذهنی 78
2-20-2 0 سازماندهی واژگان ذهنی 79
2-20-3 . اطلاعات واژگانی: دانش واژگانی 81
2-21 0 اصول آموزش واژه 82
2-22 0 خلاصه 85
فصل سوم : تهیه و تدوین متن های آموزش واژه 86
3-1 0 مقدمه 87
3-2 0 نحوه ی انتخاب واحدهای درسی , واژه ها ساختارها 87
3-2-1 0 چگونگی انتخاب عنوان واحدهای درسی 87
3-2-2 0 نحوه ی انتخاب ساختارها 87
3-3 0 ملاحظات کلی 88
3-3-1 0 اطلاعات مربوط به زبان آموز 89
3-3-2 0 اطلاعات مربوط به شرح درس 90
3-3-3 0 اطلاعات آموزش 90
3-4 0 ساختار کلی واحدهای درسی 90
3-4-1 0 مرحله پیش از خواندن 91
3-4-1-1 0 تصویر 92
3-4-1-2 0 پرسش 92
3-4-2 0 مرحله خواندن 93
3-4-3 0 مرحله پس از خواندن 93
3-4-3-1 0 سوال های درک مطلب 94
3-4-3-2 0 تمرین کاربرد واژه 95
3-4-3-3 0 تمرین باهم آوایی 95
3-4-3-4 0 تمرین تطبیقی 95
3-4-3-5 0 تمرین واژه های مترادف و متضاد 96
3-4-3-6 0 متن های خواندنی 96
3-4-3-7 0 تمرین شبکه ی واژگانی 97
3-4-3-8 0 تمرین گروهی 97
3-4-3-9 0 تمرین های تصویری 97
3-4-3-10 0 تکلیف 97
3-4-3-11 0 تمرین مربوط به مراحل انجام یک کار 98
3-4-3-12 0 تمرین های دیگر 98
3-5 0 خلاصه 99
فصل چهارم : متن های آموزش واژه 100
4-1 0 سهراب سپهری 101
4-2 0 گل آقا 107
4-3 0 چغازنبیل 113
4-4 0 زبان آموزی میمون ها 120
4-5 0 پست 126
4-6 0 سال نو 134
4-7 0 فرودگاه 143
4-8 0 طلای سرخ ایران 150
4-9 0 جهانگردی چیست ؟ جهانگرد کیست ؟ 156
4-10 0 بوی خوش چای 162
4-11 0 خلاصه 167
فصل پنجم : خلاصه و نتیجه 168
5-1 0 خلاصه و نتیجه 169
5-2 0 موضوعاتی برای تحقیق 172
منابع 173
منابع فارسی 174
منابع انگلیسی 176
واژه نامه 181
فارسی – انگلیسی 182
انگلیسی – فارسی 186
منابع فارسی:
1ـ آکماجین، آندرین و دیگران، 1375، زبان‌شناسی: درآمدی بر زبان و ارتباط، ترجمه خسرو غلامعلی زاده، کرمانشاه: مؤسسه انتشاراتی طاق بستان.
2ـ آلن، ویرجینیا، فرنچ، 1366، فنون تدریس لغت، ترجمه قاسم کبیری، رشد آموزش زبان، س3، ش11 و 12?
3ـ ایچسون، جین، 1371، مبانی زبان‌شناسی ترجمه محمد فائض، تهران، انتشارات نگاه.
4ـ . . . ، 1372، زبان و ذهن: روان ـ زبان‌شناسی، ترجمه محمدفائض، تهران انتشارات آگاه.
5ـ بانان صادقیان، جلیل، 1376، تقریرات درس و تدوین مطالب درسی، تهران: دانشگاه علوم طباطبایی.
6ـ براون، اچ. داگلاس، 1363،اصول یادگیری و تدریس زبان، ترجمه: مجدالدین کیوانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
7ـ پالمر، فرانک، 1366، نگاهی تازه به معنی‌شناسی، ترجمه کورش صفوی، تهران: چاپ پنگوئن.
موجز الرساله (چکیده) :
قرآن کریم به زبان عربی مبین نازل شد، تا اینکه معجزه آشکار برای جهانیان باشد، بر قومی که خود قدر بزرگی بر بیان داشتند و در میان لهجه های مختلف، لهجه قریش جایگاه برتری گردید و قرآن از میان آن همه لهجه ها، از الفاظی نشأت گرفت که دارای آهنگی زیبا، گوشنواز و دلنشین است. لذا در این خلاصه پی آنیم که “مسأله ترادف” را که منشأ بحث و جدل و تحقیق علماء، لغت شناسان، ادیبان، و محققان از دیرباز تا کنون بوده است بررسی نمائیم.
در این میان لغت شناسان به دو دسته تقسیم شده اند :
1- موافقین : و این عده بر این باورند که برای یک معنی انبوهی از کلمات مترادف وجود داشته که باعث غنی و وسعت زبان گردیده، و علت آن را علل و اسبابی می دانند که به نوعی باعث ایجاز این زبان گردیده است. و کثرت مترادفات را باعث آهنگین نمودن نثر عربی دانسته اند.
2- دسته دیگر مخالفین وجود ترادف که صرف نظر از طبیعت و سرشت لغت، بر این باورند که هیچ دو کلمه ای در زبان عربی نمی توان یافت که از نظر معنی کاملاً یکسان باشد چون آن را حکیمانه نمی دانند، بلکه به دنبال فروق دقیق و عمیق میان ارتباط کلمات هستند.
در عصر حاضر یکی از موضوعات شعله ور فرهنگستان قاهره و مجامع علمی ادبی گردیده است.
این مختصر ره توشه در جستجوی یافتن پاسخی برای این مسئله است و می کوشد با بررسی زوایای مختلف موضوع برخی از آثار دانشمندان لغت شناس را در این زمینه مطرح کرده و مورد نقد و بررسی قرار دهد تا ان شاءالله و به تحلیل و قضاوت نهایی دست یابد.
فصل اول : «شناخـت تـرادف»
شامل موارد زیر است :
1- سیر تاریخی بحث های لغوی 2- رساله ها و کتابهای مربوط به مترادفات، لغت شناسان قدیم و معاصر که در هفت صفحه خواهد آمد. 3- مراحل جمع آوری لغت 4- واژه مترادف، اولین مورد استعمال آن، معانی لغوی آن 5- تعریف ترداف، و اولین کسانی که به طور آشکار درباره ترادف اظهار نظر کرده اند. مانند : علی بن عیسی الرمانی (م 384 ه)، ابن مالک، المرتضی زبیدی 6- تعریف امام فخر رازی : تفاوت ترادف با تأکید و تابع، ترادف کلمات غیر مفرده، بحث درباره الفاظ، متوارده و مترادفه و نتیجه گیری 7- الفاظ متوارده و الفاظ مترادفه و نظریه فقیه و مفسر طبرستانی، کیا الهرّاسی (م 504 ه) 8- تعریف خواجه نصیرالدین طوسی 9- ترادف کلمات غیرمفرده، عیسی الرمانی 10- تعاریف اهل اصول و معاصرین، استاد محمود شهابی، کیا الهرّاسی، شیخ محمد رضا مظفر 11- تعاریف ترادف در قرون اخیر، نظریه لغت شناس معاصر دکتر ابراهیم انیس 12- تعریف ترادف از نظر زبان شناس معاصر، پالمر، اولمان
13- ترادف تام و نظریه اولمان زبان شناس معاصر 14- شرایط ترادف تام از نظر دکتر ابراهیم انیس 15- کاربردهای ترادف شامل : تأکید و مبالغه، توسعه فصاحت و بلاغت، به کارگیری تعابیر مختلف، مسئله ترادف و مسائل مربوط به فرهنگستان زبان قاهره مورد بررسی قرار گرفته است.
فصل دوم : «اسباب به وجودآمدن الفاظ مترادف از نظر لغت شناسان قدیم و معاصر»
که شامل موارد زیر است :
1- گویش های مختلف 2- کلمات دخیله 3- صفت 4- شرح لغت و معاجم لغوی 5- نامگذاری با ذوق شخصی 6- نسبت 7- موسیقی کلام 8- حذف 9- عدم تمایز بین مطلق و مقید 10- کنایه 11- کنیه 12- مرور زمان و تحمل معنای جدید 13- فخرفروشی و مباهات به جمع کردن مترادفات 14- تطور صوتی مانند : تداخل لغات، إبدال، قلب، إتباع 15- تطور دلالی مانند : تعمیم خاص، تعمیم عام، مجاز و مجاورت می باشد که مورد بررسی قرار گرفته و پایان این فصل موضوعاتی که قابلیت تحقیق بیشتر را دارد و خود می تواند موضوع رساله ای باشد مطرح گردیده است.
فصل سوم : «نظـرات اهـل لغـت پیـرامـون تـرادف»
که شامل :
1- آراء و نظریات قریب به بیست و یک نفر عالم لغوی قائل به وجود ترادف که در فهرست ذکر شده ا ند 2- ارائه فهرستی شامل هفده اثر از لغت شناسان و نویسندگان کتابهای «فعلتُ و أفعلتُ» 3- افراط در موضوع ترادف 4- مخالفین وجود ترادف که عمدتاً به دنبال موشکافی دقیق و عمیق رابطه بین کلمات هستند و ارائه آراء و نظریات قریب به چهارده نفر از اکابر آنان، و نمونه هایی از آثار آنان مثل ابوالهلال عسکری و ثعالبی که ضمیمه می باشد. 5- مجموعه فروق لغوی 6- دلایل منکرین ترادف جهت نامگذاری یک اسم برای هر شیء 7- نظر فرهنگستان قاهره و مجامع علمی ادبی پیرامون ترادف 8- آراء محققین معاصر زبان عربی که در فهرست اسامی آنها آمده است 9- ارائه نظرات زبان شناسان معاصر و جمع بندی نظرات آنها.
فصل چهارم : «پیـرامـون تـرادف در قـرآن»
که شامل :
پیرامون ترادف در قرآن که به طور مختصر منکرین وجود ترادف در واژه های قرآنی را بیان می کند و به ذکر نمونه هایی از نظرات لغت شناسان قدیم و معاصر مثل اعرابی، ابوهلال عسکری، راغب اصفهانی، دکتر محمد مندور، دکتر احمد مختار عمر می پردازد.
سپس نظر موافقین به وجود ترادف در واژه های قرآنی و نمونه هایی از آیاتی که به نظر آنان ترادف، یا قریب المعنا هستند مانند زرکشی و ذکر تعدادی از کلمات که در آیات مختلف به کار رفته اند نظر دکتر صبحی صالح، دکتر ابراهیم انیس و ذکر افعالی که آنها را مترادف پنداشته است و شرح حال آیه 140 )یَا أَیُّهَا الَّذیِنَ آمَنُوا لا تَقُولُوا رَاعِنا و قُولوا اُنظُرنَا (از سوره بقره که متمسکین به وقوع ترادف در قرآن به آن تمسک جسته‌اند که دکتر عبدالعال سالم مکرم در کتاب “الترادف فی الحقل القرآن” توضیح داده است.
بنا به مهم بودن موضوع پیوست شماره 2 همین رساله، بررسی افعال مترادف از کتاب ” الترادف فی الحقل القرآن” می باشد.
فصل پنجم : «تحلیـل هـا و قضـاوتهـا»
شامل تحلیل ها و قضاوتهای نهایی و تقریباً اشاراتی است که به لبّ مطلب رفته است که دستاوردهای این تحقیق می باشد و سعی شده بر اساس جمع بندی فصول گذشته به یک نتیجه روشن در مورد مسأله “ترادف” دست یابیم.
فهرست
عنوان صفحه
موجز الرساله (چکیده) ……………………………………………………………………………………………………..1
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………….2
فصل اول : شناخت ترادف …………………………………………………………………………………………..8
سیر تاریخی ……………………………………………………………………………………………………………………8
معاصرین و پدیده ترادف ………………………………………………………………………………………………..13
جمع آوری لغت …………………………………………………………………………………………………………….14
ترادف لغوی ………………………………………………………………………………………………………………….16
ترادف صراحتاً ……………………………………………………………………………………………………………… 18
تعریف امام فخر رازی ……………………………………………………………………………………………………..19
تفاوت ترادف با تأکید و تابع …………………………………………………………………………………………….20
نتیجه ……………………………………………………………………………………………………………………………21
الفاظ متوارده و الفاظ مترادفه …………………………………………………………………………………………21
تعریف خواجه نصیرالدین طوسی …………………………………………………………………………………….22
ترادف غیر مفرده ………………………………………………………………………………………………………….22
تعاریف اهل اصول …………………………………………………………………………………………………………23
نمودار رابطه مترادف و متمایز …………………………………………………………………………………………23
نظریه دکتر ابراهیم انیس ……………………………………………………………………………………………….26
تعریف ترادف از نظر زبان شناسی معاصر ………………………………………………………………………….27
پالمر …………………………………………………………………………………………………………………………….27
اولمان ……………………………………………………………………………………………………………………….28
ترادفات تام ………………………………………………………………………………………………………………….28
شرایط ترادف تام و نظریه دکتر ابراهیم انیس …………………………………………………………………..28
معاصر بودن ………………………………………………………………………………………………………………….29
وحدت محیط پیدایش زبان …………………………………………………………………………………………….29
اتحاد کامل بین معنی دو واژه ………………………………………………………………………………………..30
نتیجه تطور صوتی نبودن ……………………………………………………………………………………………….30
کاربردهای ترادف ………………………………………………………………………………………………………….31
تأکید و مبالغه ……………………………………………………………………………………………………………..31
توسعه فصاحت و بلاغت از نظر دکتر صبحی صالح …………………………………………………………….32
ابن یعیش ………………………………………………………………………………………………………………….33
به کارگیری تعابیر مختلف ………………………………………………………………………………………………33
سیوطی ……………………………………………………………………………………………………………………….34
ابن فارس ………………………………………………………………………………………………………………..34
ابوبکر باقلانی ………………………………………………………………………………………………………………..34
مسئله ترادف ………………………………………………………………………………………………………………35
فصل دوم: علل به وجودآمدن لغات مترادف ………………………………………………………………….36
اسباب ترادف ……………………………………………………………………………………………………………….37
گویش های مختلف از نظر ابن جنی …………………………………………………………………………………37
تعریف سیوطی ……………………………………………………………………………………………………………..38
تعریف راغب اصفهانی ……………………………………………………………………………………………………38
تعریف ترنچ ………………………………………………………………………………………………………………….39
نظر دکتر رمضان عبدالتواب …………………………………………………………………………………………..39
تعریف علی عبدالواحد وافی ……………………………………………………………………………………………39
تعریف ابن فارس …………………………………………………………………………………………………………..40
کلمات دخیله و تعریب …………………………………………………………………………………………………..40
نظریه ابوحاتم ………………………………………………………………………………………………………………. 41
نظریه خفاجی ………………………………………………………………………………………………………………..41
نظریه اولمان ………………………………………………………………………………………………………………….41
صفت …………………………………………………………………………………………………………………………..42
نظریه سیبویه، عکبری، ابن فارس …………………………………………………………………………………..42
نظریه قاضی ابوبکر ابن العربی …………………………………………………………………………………………43
نظریه علی الجارم …………………………………………………………………………………………………………43
نظریه دکتر ابراهیم انیس ………………………………………………………………………………………………..43
شرح لغت و معاجم لغوی ………………………………………………………………………………………………..44
نامگذاری با ذوق شاعری یا تعبیرات شخصی 46
نظریه نولدکه 46
نسبت 47
نظریه علی الجارم 47
موسیقی کلام 47
نظریه دکتر ابراهیم انیس 47
حذف 48
عدم تمایز بین مطلق و مقید 48
کنایه 48
کنیه 49
مرور زمان و تحمل معنای جدید 49
فخر فروشی و مباهات به جمع کردن مترادفات 50
تطور صوتی 50?
تداخل لغات 51
نظریه ابن جنی 51
إبدال 51
قلب 52
إتباع 53
تطور دلالی 54
تخصیص عام 54
مجاز 55
مجاورت 55
نظریه احمد بن فارس 56
فصل سوم : نظرات لغت شناسان درباره ترادف 57
موافقین پدیده ترادف 58
نویسندگان کتابهای فعلتُ و أفعلتُ 65
مؤلفین مشهور رساله‌های فعلتُ و أفعلتُ 65
زیاده روی درموضوع ترادف 66
نظریه ابن فارس 67
نظریه ابن خالویه و ابوعلی الفارسی 67
مخالفین وجود ترادف 68
نظریه ابن الأعرابی .68
نظریه احمد ابن یحیی ثعلب 68
نظریه دکتر رمضان عبدالتواب 69
نظریه ابوعلی فارسی 69
نظریه ابن درستویه 69
نظریه ابوالحسین احمد ابن فارس 70
نظریه ابوهلال عسکری 71
نظریه خَطابّی 75
نظریه مرزوقی 75
نظریه ثعالبی 76
نظریه راغب اصفهانی 78
نظریه ابوالبرکات الأنباری 78
نظریه اجدابی 79
نظریه ابوالفتح المطرزی 79
نظریه قاضی بیضاوی 79
مجموعه های فروق اللغوی 79
کفایت یک اسم برای یک مسمّی 80
نظریه ابن درستویه و ابوعلی فارسی و امام فخررازی 81
نظریه تهانوی 82
نظریه فرهنگستان زبان قاهره 83?
نظریه خانم دکتر بنت الشاطی 84
نظرات نویسندگان و محققان معاصر زبان عربی 84
نظریه دکتر شوقی ضیف 85
نظریه دکتر ابراهیم انیس 86
نظریه دکتر رمضان عبدالتواب 86
نظریه دکتر احمدمختارعمر 87
نظریه دکتر محمد کمال بشر 87
نظریه استاد حفنی ناصف 88
نظریه استاد علی الجارم 88
نظریه دکتر طه حسین 89
نظریه استاد احمد انیس 89
نظریه دکتر محمد المبارک 90
نظریه دکتر علی عبدالواحد 90
نظریه دکتر فتح الله صالح علی المصری 91
نظریه دکتر صبحی صالح 91
نظر زبان شناسان معاصر 92
نظریه پالمر 92
نظریه بلوم فیلد 92
نظریه فیرث 93
نظریه لهرر 93
نظریه ریچارد ترنچ 93
نظریه پروفسور کالینسون 94
نظریه اولمان 95
نظریه لافین 96
فصل چهارم : پیرامون ترادف در قرآن 97
نظر منکرین ترادف واژه های قرآنی 97
نظریه ابن الأعرابی 97
نظریه ابوهلال عسکری 98
نظریه راغب اصفهانی 98
نظریه دکتر محمد مندور 99
قائلین وجود واژه های مترادف در قرآن 100
نظریه بدرالدین زرکشی و نمونه هایی از آیات قرآن 100
نظریه دکتر ابراهیم انیس و آیات مترادف 101
نظریه الواحدی درباره آیه 104 سوره بقره 102
رد نظر وجود ترادف در واژه های قرآنی 103
نظر دکتر صبحی صالح 103
فصل پنجم : تحلیل ها و قضاوتهای نهایی 107
واژه لغت (لغت با توجه به شواهد قرآنی) 107
ترادف تام یا انطباق خلاف اصل است 109
نظریه ارسطوا 109
ترادف به صورت سرشت لغت و طبیعت آن ، درکاربرد وجود دارد 110
عموماً از سه دسته از مترادفات استفاده می شود 111
الأمر بین الأمرین 112
نظریه علامه ابن تیمیّه 112
خاتمه 112
نظریه خطابی و دکتر مندور 112
پیوست شماره یک : «الترادف فی الحقل القرانی» «الترادف فی اسماء القران» 113
پیوست شماره دو : «الترادف فی الافعال» 145
منابع و مأخذ 169
خلاصه رساله به زبان انگلیسی174
فهرست منابع و مأخذ
1- إبن الشجری، هبه الله بن علی : الأمالی، حیدرآباد الدکن، 1349
2- ابن جنّی، عثمان : الخصائص، الدکتورعبدالحمید همداوی، الطبعه الثانیه، دار الکتب العلیمه، بیروت لبنان
3- إبن خلدون، عبدالرحمن : مقدمه، مکتبه التجاریه الکبری، قاهره
4- إبن خلکان، احمد ابن محمد : وفیات الأعیان، تحقیق محمد محیی الدین عبدالحمید، مکتبه النهضه المصریه، قاهره 1367 / 1948
5- إبن درستویه، عبدالله ابن جعفر : تصحیح الفصیح، تحقیق عبدالله الجبوری، بغداد، 1975
6- إبن درید، ابوبکر محمد ابن حسن، جمهره اللغه، تحقیق دکتر رمزی منیر بعلبکی، دارالملائین، بیروت لبنان
7- إبن درید، محمد ابن حسن : الإشتقاق، تحقیق عبدالسلام هارون، مطبعه السنه المحمدیه، قاهره 1958
