مقدمه
پیشگفتار
پانزدهم آبانماه تاریخی است به یاد ماندنی در صنعت بیمه کشور. در سال 1341 در چنین روزی شرکت سهامی بیمه ایران به عنوان نخستین شرکت بیمه ایرانی در یکی از عمارت های خیابان لاله زار ( سینما خورشید ) تأسیس و به طور رسمی آغاز به کار کرد. سرمایه ابتدایی شرکت سهامی بیمه ایران با فروش اقساطی اراضی واگذار شده باغ فردوس از طرف دولت به میزان 20 میلیون ریال تأمین شد.
از اواسط سال 1380 سیاست های مدیریتی بیمه ایران از رشد کمی به رشد و توسعه کیفی و توسعه پایدار تغییر نمود و برنامه بهسازی شرکت با تأکید بر اصل پذیرفته شده مشتری مداری در خدمات بازرگانی، طراحی و به اجرا درآمد و در مدت کوتاهی که از اجرای ابن برنامه سپری شد نشانه های پیشرفت و بهبود فعالیت آشکار گردیده و اینک آینده ای روشن و قرین موفقیت را نوید می دهد.
در زمینه ارتقای دانش فنی و حر فه ای کارکنان فعالیت چشمگیری صورت گرفته و میزان آموزش سرانه از 5 ساعت به 60 ساعت افزایش یافته و این مدت به 100 ساعت در سال 82 ارتقاء یافت و در سال 82 به 120 ساعت رسید.
فهرست مطالب
مقدمه
تاریخچه بیمه ایران (شرکت سهامی بیمه ایران)
تاریخچة بیمه در ایران
فصل اول : تعریف واژة بیمه
بخش اول: بیمه چیست؟
بخش دوم: موارد فسخ و انفساخ قرارداد بیمه
فسخ از طرف بیمه گر یا بیمه گذار
فسخ از طرف بیمه گر
فسخ از طرف بیمه گذار
موارد انفساخ قرارداد بیمه
خاتمه قرارداد
بخش سوم: متن کامل قانون بیمه مصوب سال 1316 معاملات بیمه
فصل دوم: بیمه های اتومبیل
بخش اول: بیمه شخص ثالث
توضیحات مهم
مدارک لازم مورد نیاز و شرایط رسیدگی به پرونده های خسارت شخص ثالث
بخش دوم: بیمه سرنشینان اتومبیل
توضیحات مهم
مدارک مورد نیاز پرونده های خسارت سرنشین
بخش سوم: بیمه بدنه اتومبیل
خطرات تبعی و تکمیلی
توضیحات مهم
تخفیف عدم خسارت در بیمه های بدنه
مدارک مورد نیاز برای دریافت خسارت بدنه
بخش چهارم: شرایط عمومی بیمه بدنه اتومبیل
شرایط مخصوص بیمه های تکمیلی بدنه اتومبیل
گزیده ای از شرایط عمومی و خصوصی بیمه اتومبیل
فرانشین خسارت های جزئی ناشی از حادثه و آتش سوزی
فصل سوم: بیمه آتش سوزی
بخش اول: تاریخچة بیمه آتش سوزی
موضوع بیمه آتش سوزی
اصل غرامت
حدود خطرها
ماهیت و نوع بیمه آتش سوزی
آتش سوزی چیست؟
بخش دوم: انواع خطرهای تحت پوشش در بیمه های آتش سوزی
مشخصات خطرهای اصلی و تبعی
خطر حریق
مثلث حریق
روش های اطفای حریق
انواع حریق
تعریف آتش سوزی
انواع آتش سوزی
قرارداد بیمه آتش سوزی
محتوای یک قرارداد بیمه آتش سوزی
بخش سوم: شرایط بیمه نامة آتش سوزی
شرایط عمومی
فسخ بیمه نامة آتش سوزی
شرایط خصوصی
شرایط ویژه
الحاقیه
بخش چهارم: نحوة تنظیم و آنالیز بیمه نامه
نحوة محاسبه حق بیمه
خسارت
پرداخت خسارت در بیمة آتش سوزی
فصل چهارم: بیمه باربری (حمل و نقل کالا)
بخش اول: بیمه حمل و نقل دریایی
قرارداد حمل و نقل
کلیات
قرارداد بیمه دریایی
خصوصیات قرارداد
شروع و خاتمه قرارداد
بیمه نامة دریایی
بیمه نامه های حمل و نقل
خطر یا ریسک
خطرهایی که معمولاً بیمه می شوند
خطرهایی که معمولاً بیمه نمی شوند
خطرهایی که بیمه گران بیمه می کنند
اشخاص ذی نفع در قرارداد بیمة حمل و نقل
بخش دوم: قرارداد بیمه حمل و نقل کالا
بیمه بدنة کشتی
محدودیت پوشش
کارشناسی در بیمة حمل و نقل دریایی
باشگاههای حمایت و جبران خسارت (پی اند آی)
بخش سوم: بیمه حمل و نقل زمینی
حمل و نقل در خشکی
خطرهای مورد پوشش
استثنائات بیمه حمل و نقل در خشکی
حمل و نقل داخلی (توزیع کالا)
مراحل اجرایی واردات کالا
بیمه های باربری
بیمه های باربری وارداتی
انواع خطرات تحت پوشش
خطرهای مورد تعهد
الحاقیه های مربوط به بیمه نامه های وارداتی
خسارت
خسارت همگانی و هزینه های نجات
عملیات نجات و هزینه های مربوطه
رویکرد کاربردی خسارت
بازیافت در خسارت باربری
بارنامة دریایی
چند نکته در خصوص بیمه نامه های صادراتی و داخلی
متن کالای دست دوم
متن توتا لاس
متن تخفیف کانتینر
متن موتورلنج
متن ترانزیت
نرخ های اضافی
متن فلد
بیمه نامة باربری هوایی دریایی خشکی (صادرات و واردات)
بخش چهارم: شرایط عمومی
بخش پنجم: بیمه هواپیما
قانون بیمه هواپیما
مسئولیت قانونی خطوط هواپیمایی
اشخاص ثالث
مسئولیت سازمان ها
انواع بیمه هوپیما
بخش ششم: شرایط بیمه گران کالا
مجموعه شرایط A
مجموعه شرایط B
مجموعه شرایط C
فصل پنجم: بیمه های اشخاص
بخش اول: مفاهیم بنیادی بیمه های اشخاص
علل پیدایش، گسترش و تکامل بیمه های اشخاص
اصول قرارداد های بیمه های اشخاص
تعاریف جدول مشخصات
جدول مشخصات
توافق بیمه نامه
شرایط عمومی
استثنائات
شرایط خصوصی
انواع اصلی بیمه های اشخاص
بخش دوم: بیمه های عمر و مستمری
انواع بیمه های عمر
بیمه ی عمر خطر فوت ساده (عمر ساده زمانی)
صور مختلف بیمه های خطر فوت ساده زمانی
نمونه جدول حق بیمه سالیانه در عمر زمانی برای سرمایه 1000 ریال (انفرادی)
موارد استفاده ی بیمه های عمر زمانی (به شرط فوت)
بیمه عمر به شرط حیات
بیمه اتمام عمر
بیمه تمام عمر با پرداخت حق بیمه در تمام طول قرارداد
بیمه تمام عمر بازپرداخت حق بیمه ی محدود
بیمه های مختلط پس انداز
نمونه ای از جدول حق بیمه مختلط خطر فوت به شرط حیات
انواع مختلف بیمه های مختلط پس انداز
بیمه های مستمری
انواع بیمه های مستمری
بیمه نامه های مستمری متغیر
بیمه یا الحاقیه مستمری خانوادگی
بیمه قرارداد درآمدم بازنشستگی
بیمه نامه های مستمری مضاعف
بخش سوم: بیمه های حوادث و درمانی
بیمه های حوادث
اصول بیمه گر بیمه های حادثه
عوامل موثر در بیمه گری بیمه های حادثه
بیمه های درمانی
بخش چهارم: بیمه های گروهی
علل پیدایش، گسترش و تکامل بیمه های گروهی
بیمه های عمر زمانی گروهی (به شرط فوت)
بیمه های عمر زمانی مانده بدهکار
بیمه های حوادث گروهی
بیمه های درمانی
انواع قراردادهای بیمه های درمانی
بیمة درمان گروهی در ایران
استثنائات بیماری درمانی
عوامل موثر در بیمه گری بیمه های گروهی عمر و حادثه
عوامل موثر در بیمه گری بیمه های گروهی درمانی
اصول بیمه نویسی در بیمه های گروهی درمانی
بخش 5: شرایط خصوصی بیمه حوادث تحصیلی
بخش 6: بیمه مسافران خارج از کشور (AGSA) آگسا
بخش 7: شرایط عمومی بیمه حوادث شخصی گروهی
فصل ششم: بیمه های مسئولیت
بخش اول: بیمه های مسئولیت مدنی از دیدگاه قانون
مبانی مسئولیت مدنی
بیمه مسئولیت مدنی
بخش دوم: انواع بیمه های مسئولیت مدنی
بیمه مسئولیت کارفرما در مقابل کارکنان
بیمه مسئولیت عمومی
بیمه مسئولیت عمومی
بیمه مسئولیت تولید کنندگان کالا
بیمه مسئولیت حرفه ای
بیمه مسئولیت قراردادی
بخش سوم: بیمه نامة مسئولیت مدنی کارفرما در مقابل کارکنان
نحوة صدور بیمه نامه
بیمه نامه مسئولیت مدنی کارفرما در مقابل کارکنان
شرایط عمومی بیمه نامه مسئولیت مدنی کارفرما در برابر کارکنان
بخش چهارم: بیمه مسئولیت مدنی ناشی از اجرای عملیات ساختمانی نحوة صدور بیمه نامه
بیمه نامة مسئولیت مدنی ناشی از اجرای عملیات ساختمانی
شرایط عمومی بیمه نامه مسئولیت مدنی ناشی از اجرای عملیات ساختمانی
بخش پنجم: بیمه مسئولیت فنی بیمارستان
مشخصات بیمه نامه
نحوة صدور بیمه نامه
شرایط عمومی بیمه نامه مسئولیت حرفه ای پزشکان
بخش ششم: بیمه مسئولیت کالا
بیمه مسئولیت حرفه ای
بیمه مسئولیت دارندگان وسیله ی نقلیه در مقابل شخص ثالث
فصل هفتم: بیمه های مهندسی
بخش اول: مفهوم تمام خطر در بیمه های مهندسی AllRisk
ویژگی های بیمه های تمام خطر مهندسی نسبت به سایر رشته های بیمه
بخش دوم: انواع بیمه های مهندسی
بیمه تمام خطر پیمانکاران یا مقاطعه کاران یا ساختمانی
اجزاء تشکیل دهنده یک پیمان یا قرارداد
موارد مهم شناخت یک بیمه نامه
موارد پوشش بیمه ای بیمه نامه CAR
استثنائات
مراحل صدور بیمه نامه تمام خطر پیمانکاران
جدول مشخصات بیمه نامه تمام خطر پیمانکاران
بخش سوم: بیمه تمام خطر نصب
موضوع مورد بیمه
استنثاها
مدت بیمه
ویژگی های بیمه ی تمام خطر نصب
تعیین نرخ
پرداخت و تصفیة خسارت
بخش چهارم: بیمه ماشین آلات
ضرورت بیمه ماشین آلات
موضوع مورد بیمه
پرداخت و تصفیه ی خسارت
استثناها
سرمایه ی بیمه شده
2) بیمه عدم النفع ماشین آلات
موضوع مورد بیمه
استثناها
سرمایه ی بیمه شده
انتخاب ریسک
تعیین نرخ
پرداخت و تصفیه ی خسارت
3) بیمه ی ماشین آلات ساختمانی
بیمه نامه پروژه های خاص
بیمه نامه های یک ساله
موضوع مورد بیمه
خطرهای بیمه شده
سرمایه ی بیمه شده
پرداخت و تصفیه ی خسارت
انتخاب ریسک
تعیین نرخ
بخش پنجم: نسل های قدیم و جدید بیمه های مهندسی
تعاریف
بیمه ماشین آلات و تجهیزات ساختمانی
بیمه تمام خطر کامپیوتر
بیمه ولتاژ پایین و تجهیزات الکترونیکی
بیمه فاسد شدن کالا در سردخانه
بیمه سازه های تکمیل شده
فصل هشتم: بیمه های زیان پولی
بخش اول: بیمه ی اعتبار
بخش دوم: بیمه ی تضمین
بخش سوم: بیمه ی عدم النفع
فصل نهم: ضمائم
فهرست منابع
1- ایزدپناه، مسیح، اصول بیمه؛ انتشارات مدرسة عالی بیمة تهران، تهران: بی تا.
2- پاکباز، خسرو. تأمین اجتماعی؛ انتشارات ارژنگ، تهران: 1347?
3- دستباز ، هادی، اصول و کلیات بیمه های اشخاص، جلد اول، انتشارات علمی و فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی.
4- قانون بیمه ؛ بیمه مرکزی ایران؛ انتشارات بیمه مرکزی ایران.
5- شیبانی، احمد علی. پیدایش و تحول بیمه؛ انتشارات مدرسه عالی بیمه تهران، تهران:1352?
6- شیمی، علی اصغر. تکلونوژی حریق؛ انتشارات دانشگاه ملی ایران، تهران: 1354?
7- فصلنامه صنعت بیمه؛ انتشارات بیمه مرکزی ایران، شناره های مختلف.
8- کریمی، آیت. بیمه اتکایی بیمه های غیر زندگی؛ انتشارات بیمه مرکزی ایران، تهران: 1372?
9- کریمی، آیت، کلیات بیمه ، انتشارات بیمه مرکزی ایران، آدرس: تهران خیابان افریقا نبش خیابان ناهید شماره 72 تلفن 220500011
پیشگفتار
نیازهای بشر چیزی نیست که بتوان به راحتی از آن صرفنظر کرد . امروز با توجه به منابع کمیاب و نیازهای نامحدودی که وجود دارد ، استفادة درست و مناسب از منابع کمیاب و بر طرف کردن نیازهای نامحدود امری واجب و ضروری به شمار می رود وهمچنین با توجه به جهانی شدن اقتصاد و شکستن مرزهای جغرافیایی چه از لحاظ اقتصادی و چه از لحاظ فرهنگی ، اجتماعی و . . . . و افزایش رقابت ، دولتها و شرکتها را بر آن داشته تا برای از دست ندادن بازارهای داخلی و خارجی و خارج نشدن از گوی رقابت داخلی وجهانی ، کالاهایی با کیفیت بهتر و کمیت بیشتر و قیمت پائین تر به بازارهای داخلی و خارجی شان عرضه نمایند که این می تواند با استفاده بهتر و مناسب از منابع موجود صورت گیرد. بنابراین ، این چیزی جزء بهره وری و کارایی بیشتر عوامل تولید نمی تواند باشد .
بهره وری باعث صرفه جویی در استفاده ازمنابع کمیاب و افزایش قدرت رقابت و در مورد افراد ، مزایای بهره وری همچنین به صورت دستمزدهای بالا و کیفیت بهتر زندگی شغلی ظاهر می شود.
در فصل اول ادبیات موضوعی مورد بررسی قرار می گیرد که تعریف بهره وری و معرفی شاخصهای بهره وری در بخش (1-1) مورد بحث قرار گرفته است. در بخش (1-2) مفهوم دستمزد مورد بررسی قرار گرفته است. بخش (1-3 ) به اهمیت و مفاهیم فناوری اطلاعات و مسیر تحولات کامپیوتر و اینترنت اختصاص داده شده است و در انتها و بخش (1-4 ) به خلاصه ای از وضعیت فناوری اطلاعات در ایران وجهان پرداخته شده است .
در فصل دوم مشاهده اصول نظری پیشرفت تکنولوژی ودستمزد هستیم که در بخش(2-1) به بحث پیشرفت تکنولوژی پرداخته ایم . در بخش (2-2) به بررسی روش حسابداری رشد و پیشرفت تکنولوژی بی طرفی هیکس ، هارود و پیشرفت فنی سرمایه اختصاص داده شده است و نظریات دستمزد و خصوصیات نظریات مختلف دستمزد در بخش (2-3) مورد بررسی قرار گرفته است .
منابع فارسی
1) اسلوین، جیمز؛ اینترنت و جامعه، ترجمة عباس گیلوری و علی رادباوره، تهران: نشر کتابدار، 1380
2) کلانتری، باقر و عرب مازار، عباس؛ برآورد موجودی سرمایة کشور (1338ـ1367)، مجلة اقتصادی دانشگاه شهید بهشتی، سال اول، شمارة یک، تابستان 1371
3) بالازاده، مسعود؛ بررسی و برآورد تابع تولید صنایع نساجی در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی، بهمن 1369
4) برانسون، ویلیام، اچ؛ تئوری و سیاستهای اقتصاد کلان، ترجمة عباس شاکری، تهران: نشر نی، چاپ چهارم، 1378
5) تفضلی، فریدون؛ تاریخ عقاید اقتصادی،تهران: نشر نی، چاپ دوم، 1375
6) توکلی، اکبر؛ آذربایجانی، کریم و شهریار، علی؛ اندازهگیری و تجزیه و تحلیل بهرهوری عوامل تولید در گروههای صنایع ایران (1351ـ1372)، مجلة برنامه و بودجه ـ سال پنجم، شمارة 52 و 52، مرداد و شهریور 1379
7) عبادی، جعفر؛ مباحثی در اقتصاد خرد (بازارها، تعامل عمومی و اقتصاد رفاه)، انتشارات سمت، چاپ چهارم، تابستان 1381
8) حسین زاده، علی؛ اندازهگیری شاخصهای بهرهوری و تعیین عوامل موثر بر بهرهوری در شرکت بافت آزادی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری، دانشگاه شهید بهشتی، 1380
منابع انگلیسی
1) Atrostic, B.K and Nguyen, Sang, Computer Networks and U.S. Manufacturing Plant Productivity: New Evidence from the CNUS Data, Center For Economic Studies U.S. Census Bureau, January 2002
2) Barro, Robert.J and Sala.i.Martin, Xavier, Economic Growth, New York: Mc Graw – Hill, Inc, 1995
3) Cristea, Nicola, An Econometrics Analysis of the Effects of Internet Use at work on Hourly wages, April, 2000
4) Greenan, Nathalic and Mairesse, Jacques, Computers and Productivity In France: Some Evidence, Working paper, 5836, November, 1996
5) Krueger, Alan.B, How Computers Have Change The Wage Structure: Evidence From Micro Data (1984-89), NBER, Working paper, No, 3858
مقدمه:
پیدا کردن قاعده ای برای تفکیک زمین که نیاز به مسکن از طریق آن بهترین وجه ممکن (بطور بهینه) برآورده شود و برای همه چیز، در همه مکانها و همه زمانها جواب داشته باشد غیر ممکن است و در هیچ کتاب مرجعی نیز چنین نظام و قاعده ای ارائه نشده است. زیرا به همان گونه که نمی توان برای یک انسان از پیش یا در دوران کودکی اش مشخص کرد که در آینده به چه شغل یا مشاغلی بپردازد، به چه کسانی رای می دهد، چه کسی را برای زندگی مشترک یا به دوستی برگزیند و کجا زندگی کند، برای ابعاد محل سکونت، شبکه های دسترسی، نحوه گسترش عمودی و افقی زیستگاه وی نیز نمی توان احکامی جاودانه صادر کرد.
برای بدست آوردن چنین قاعده ای می بایست عوامل متعددی را در یک ماتریس N بعدی وارد کرد. عواملی که بعضی ریشه در گذشته دارند، بعضی پیش بینی آینده اند و بعضی می بایست به مسائل حال جواب گویند. گروهی فرهنگی ، گروهی اقتصادی و دسته ای از آنها جغرافیائی اند و مکانهای مختلف به گونه های مختلف وجود داشته و ترکیب آنها نیز از یکدیگر متمایز است. بسیاری از این عوامل کمی یا قابل تبدیل به کمیت نیستند. مقولات اقتصاد کلان یا اقتصاد خرد، مقولات شهرسازی و برنامه ریزی شهری، به همراه مقولات معماری و مهندس فنی، مسائل و مشخصه های طبیعی و اقلیمی با گرایشات سنتی و فرهنگی و اجتماعی و بالاخره سلائق فردی، آمزیه ای پویا و متنوع را در مکانهای گوناگون ایجاد می کنند که از پیش نمی توان برای آنها تعیین تکلیف کرد.
فهرست
عنوان صفحه
پیشگفتار …………………………………………………………………………………………….
مقدمه …………………………………………………………………………………………………
بررسی قطعه زمین مسکونی (یاخته)……………………………………………………….
تأثیر عوامل کلان بر قطعه بندی زمین: …………………………………………………..
تناسب اجتماعی
1- الگوی سکونت……………………………………………………………………………
2- جمعیت …………………………………………………………………………………….
3- خانوار ……………………………………………………………………………………..
4- اقشار اجتماعی ………………………………………………………………………….
5- گرایشهای سکونت……………………………………………………………………..
6- وجوه شرعی …………………………………………………………………………….
7- واحد همسایگی…………………………………………………………………………..
تناسب اقتصادی
1- اقتصاد ساختمان………………………………………………………………………..
2- گروههای درآمدی……………………………………………………………………..
3- قیمت زمین………………………………………………………………………………..
4- هزینه های تأسیسات شهری ………………………………………………………
5- اقتصاد شهری ………………………………………………………………………….
اقلیمی ……………………………………………………………………………………………
کالبدی …………………………………………………………………………………………..
1- قواعد و مقررات ……………………………………………………………………….
2- مشخصات زمین………………………………………………………………………..
3- قطعه بندی مناسب زمین …………………………………………………………….
3-1- حرکت افقی …………………………………………………………………………..
3-2- حرکت عمودی ………………………………………………………………………
جمعبندی
1- عوامل تأثیر گذار و تأثیر پذیر …………………………………………………….
2- ارتباط یاخته با عوامل کلان مؤثر بر نظام قطعه بندی ……………………
3- تراکم ساختمانی ………………………………………………………………………..
4- مشخصات قطعات زمین …………………………………………………………….
5- تراکم شهری …………………………………………………………………………….
6- توضیحات مربوط به جدول 2-5 …………………………………………………
7- روش اجرائی قطعه بندی ……………………………………………………………
8- بلند مرتبه سازی ……………………………………………………………………….
منابع………………………………………………………………………………………………
فهرست منابع
1- مشهدی زاده دهاقانی – ناصر، تحلیلی از ویژگیهای برنامه ریزی شهری در ایران، انتشارات علم و صنعت، چاپ دوم ، بهمن 74?
2- وزارت مسکن و شهرسازی (سازمان ملی زمین و مسکن) ، مجموعه مقالات سومین سمینار سیاستهای توسعه مسکن درایران، انتشارات دانشگاه تهران، بهمن 75?
3- وزارت مسکن و شهرسازی (سازمان ملی زمین و مسکن)، سیاست های توسعه مسکن در ایران، انتشارات دانشگاه تهران، بهمن 73?
4- عزیزی، محمد مهدی، آماده سازی زمین شهری در ایران، سازمان ملی زمین و مسکن، تیر 80 .
5- پورمحمدی، محمدرضا، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) ، چاپ اول، بهار 82 .
6- پورمحمدی ، محمدرضا، برنامه ریزی مسکن ، انتشارات سمت، چاپ چهارم، زمستان 85?
1ـ1 مقدمه
جامعهی پویا و پرتلاش امروزی یک لحظه درنگ نمی کند تا بتواند به فنون جدید و قدرت والای علمی دست پیدا کند . در چنین عصری که عصر شکوفایی و بهره جستن از نبوغ بزرگان علمی، پژوهندگان ،مخترعین ، مبتکرین، صنعتگران و… است برای اداره سازمانهای اجتماعی ـ فرهنگی ـ اقتصادی و آموزش جامعه به فکر و ذهن افراد خلاق نیاز است ، تا بتوان همگام و همپای پیشرفت جامعه به پرورش افراد خلاق اقدام نمود.
بسیاری بر این عقیدهاند که خلاقیت امری ذاتی است و فقط خداوند این ودیعه خود را به عدهای از انسانها بخشیده و قابل آموزش و آموختنی نیست . عدهای با این عقیده مخالفند و ابراز می دارند خداوند به همه انسانها یکسان نعمت بخشیده این افراد (خلاقان) از این نبوغ خدادادی خود ، بیشترین بهره را بردهاند و نیز معتقدند که خلاقیت صفت مشترک تمامی انسانها است که با پرورش آن می توان آن را از حالت رکود درآورد و از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل کرد و بالعکس میتوان خلاقیت را با آموزش ناصحیح و غلط از ریشه خشکاند. تحقیقات ادعای گروه دوم را تصدیق کرده و خلاقیت را صفت مشترک تمام انسانها دانسته ، اما مقدار و نوع خلاقیت از فردی به فرد دیگر متفاوت میدانند و هر انسانی به نوعی از خلاقیت خود بهره میبرد یکی زیاد یکی کم(پیرخایفی،1376). این تحقیقات نشان داده است که رشد و پرورش خلاقیت از همان بدو تولد و دوران کودکی آغاز میشود و در دوران دبیرستان به مرحله شکوفائی خود نزدیک میشود. البته اگر این توانایی در انسان پرورش یابد تا پایان عمر به غنای والای علمی آن افزوده میشود.
فهرست صفحه
فصل اول : کلیات
1ـ1 مقدمه ……………………………………………………………………………… 2
1ـ2 بیان مسئله ……………………………………………………………………….. 6
1ـ3 اهمیت و ضرورت پژوهش ……………………………………………………….. 9
1ـ4 اهداف پژوهش ……………………………………………………………….. 10
1ـ5 فرضیههای پژوهش …………………………………………………………… 11
1ـ6 تعاریف عملیاتی متغیرها ……………………………………………………….. 12
1ـ6 ـ1 نوع متغیرهای تحقیق …………………………………………………………………….. 12
1ـ6 ـ2 مراحل اندازهگیری متغیرها ………………………………………………………………….. 13
1ـ6 ـ 3 تعریف متغیرها ……………………………………………………………………………………. 13
فصل دوم : ادبیات پژوهش
2ـ1 خلاقیت چیست ؟ …………………………………………………………………………………………….. 17
2ـ2 تعریف خلاقیت ……………………………………………………………………………………………………….. 20
2ـ3 روند شکل گیری خلاقیت …………………………………………………………………………………………… 21
2ـ4 خصوصیات افراد خلاق ……………………………………………………………………………………………….. 22
2ـ5 راههای پرورش خلاقیت ………………………………………………………………………………….. 25
2ـ6 موانع خلاقیت …………………………………………………………………………………………………….. 27
2ـ7 انگیزه عاملی جهت تحقق خلاقیت نوشتاری ………………………………….. 30
2ـ8 نقش آموزش در پرورش نوشتن خلاق ………………………………….. 33
2ـ9 محیط خانواده و تأثیر آن بر خلاقیت ……………………………………………………………………………… 36
2ـ10 نقش تکرار و تمرین نوشتن بر نوشتن خلاق ……………………………………………………………. 37
2ـ11 تأثیر مطالعه بر نوشتن خلاق ……………………………………………………………………….. 39
2ـ12 نقش قصهگویی در پرورش نوشتن خلاق ………………………………………………………………………….. 41
2ـ13 تشویق عاملی کارساز در پرورش نوشتن خلاق ……………………………………………………………………. 44
2ـ14 نقش کودکستان و مراکز پیش دبستانی در بروز خلاقیت ………………………………………………… 46
2ـ15 نقش بازیهای کودکانه در پرورش خلاقیت ………………………………………………………………………. 47
2ـ16 تأثیر اوقات فراغت بر نوشتن خلاق …………………………………………………………………. 49
2ـ17 مروری بر تحقیقات انجام شده ……………………………………………………………………………. 51
فصل سوم : روش پژوهش
3ـ1 نوع تحقیق …………………………………………………………………………………………………………. 71
3ـ2 جامعه آماری و ویژگیهای آن ………………………………………………………………………… 71
3ـ3 روش نمونهگیری و حجم نمونه ……………………………………………………………………………….. 71
3ـ4 ابزار گردآوری دادهها …………………………………………………………………………………………………
فهرست صفحه
3ـ5 پایایی و روایی پرسشنامهها ………………………………………………………………….. 72
3ـ5ـ1 پایایی و روایی آزمون خلاقیت ……………………………………………………………. 72
3ـ5ـ2 پایایی و روایی آزمون انگیزه پیشرفت ………………………………………………….. 75
3ـ5ـ3 پایایی و روایی پرسشنامه محقق ساخته ………………………………………………. 75
3 ـ 6 شیوه نمرهگذاری آزمونها …………………………………………………………………….. 76
3-6-1 نمرهگذاری آزمون خلاقیت ……………………………………………………………. 76
2-6-2 نمرهگذاری آزمون انگیزه پیشرفت ………………………………………………………. 76
3ـ7 روش تجزیه و تحلیل دادهها ……………………………………………………. 76
فصل چهارم : یافتههای تحقیق
4ـ1 یافتههای توصیفی ……………………………………………………………………….. 78
4ـ2 یافتههای مربوط به فرضیههای تحقیق (آمار استنباطی) ……………………………………. 91
فصل پنجم : بحث و نتیجهگیری
5ـ1 بحث و نتیجهگیری ………………………………………………………………………………… 98
5ـ2 پیشنهاد نظری و علمی پژوهش ……………………………………………………………… 102
5ـ3 محدودیتهای پژوهش …………………………………………………………………………. 105
منابع و مأخذ
منابع و مأخذ ………………………………………………………………………………………….. 107
پیوستها ……………………………………………………………………………..
پرسشنامه شماره (1) پرسشنامه محقق ساخته …………………………………………….. 116
پرسشنامه شماره (2) آزمون انگیزه پیشرفت (ACMT) ………………………………………….
پرسشنامه شماره (3) آزمون خلاقیت جمال عابدی ……………………………………………… 125
فهرست جداول و نمودار
فهرست صفحه
جدول شماره 3 ـ1 دامنه نمره خلاقیت 76
جدول شماره 3 ـ2 دامنه نمره انگیزه پیشرفت 76
جدول شماره 4 ـ 1 توزیع فراوانی میزان خلاقیت آزمودنیها 78
جدول شماره 4 ـ2 توزیع فراوانی میزان خلاقیت آزمودنیهای خلاق 80
جدول شماره 4 ـ3 توزیع فراوانی میزان خلاقیت آزمودنی های عادی 80
جدول شماره 4 ـ4 توزیع فراوانی میزان انگیزه پیشرفت آزمودنی های پسر به تفکیک خلاق و عادی 81
جدول شماره 4 ـ5 توزیع فراوانی میزان انگیزه پیشرفت آزمودنیهای دختر به تفکیک خلاق و عادی 82
جدول شماره 4 ـ6 توزیع فراوانی میزان علاقهمندی آزمودنیهای به امور فرهنگی هنری 84
جدول شماره 4 ـ7 توزیع فراوانی به خاطر آوردن دوران کودکی 84
جدول شماره 4 ـ8 توزیع فراوانی تداعی دوران کودکانه توسط بازیهای کودکانه 85
جدول شماره 4 ـ9 توزیع فراوانی علاقهمندی پاسخگویان به بازیها 86
جدول شماره 4 ـ10 توزیع فراوانی انجام دادن کارهای فرهنگی ـ هنری 86
جدول شماره 4 ـ11 توزیع فراوانی وضعیت تحصیلات اولیه آزمودنی ها 87
جدول شماره 4 ـ12 میزان علاقهمندی دانشآموزان به مطالعه کتاب و روزنامه 87
جدول شماره 4 ـ13 توزیع فراوانی میزان گذران اوقات فراغت آزمودنی ها 88
جدول شماره 4 ـ14 میزان علاقهمندی به شنیدن قصه و داستان 88
جدول شماره 4 ـ15 میزان خستگی نسبت به نوشتن دفتر خاطرات، یادداشت یا هر گونه تمرین نوشتاری 89
جدول شماره 4 ـ16 میزان تشویق پاسخگویان به انجام مهارت نوشتن 90
جدول شماره 4 ـ17 توزیع فراوانی شرکت در دورههای آموزش ویژه ……. 90
جدول شماره 4 ـ18 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت انگیزه پیشرفت در دانش آموزان خلاق و عادی 91
جدول شماره 4 ـ19 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت خلاقیت در دانش آموزان خلاق و عادی 91
جدول شماره 4 ـ20 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت تکرار و تمرین نوشتن در دانش آموزان خلاق و عادی … 92
جدول شماره 4 ـ21 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت مطالعه کتب غیر درسی در دانش آموزان خلاق و عادی . 93
جدول شماره 4 ـ22 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت میانگین قصه گویی والدین و … برای دانش آموزان خلاق و عادی 93
جدول شماره 4 ـ23 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت میزان تشویق و ترغیب دانش آموزان خلاق و عادی 94
جدول شماره 4 ـ24 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت علاقه به بازی در دانش آموزان خلاق و عادی 94
جدول شماره 4 ـ25 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی میزان اوقات فراغت دانش آموزان خلاق و عادی 95
جدول شماره 4 ـ26 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت علاقمندی به فعالیت های هنری در دانش آموزان خلاق و عادی …. 96
منابع و مأخذ
ـ آزادی ، محمد . (1376) . توصیف گذراندن اوقات فراغت دانشآموزان پسر دوره متوسطه نظام جدید شهر کرمانشاه با تأکید بر تربیت بدنی و ورزش . شورای تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش استان تهران .
ـ آقایی فیشانی ، تیمور . (1377) . خلاقیت و نوآوری در انسانها و سازمانها . تهران : انتشارات ترمه .
ـ آمابلی ، ترزا .(1381) . شکوفایی خلاقیت کودکان و بزرگسالان (ترجمه حسن قاسم زاده ، پروین عظیمی ). تهران : دنیای نو (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1989).
ـ احمدی ، عبادالله . (1375) . نیاز سنجی اوقات فراغت دانشآموزان دوره متوسطه شهر اراک . پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده ، دانشگاه علامه طباطبایی .
ـ احمدی ، علی اصغر . (تابستان 1379) . نقش اولیا در گذراندن اوقات فراغت . ماهنامه پیوند. تهران : انتشارات انجمن اولیاء و مربیان .
ـ ادیب ، یوسف . (1376) . بررسی زمینه های خلاقیت در پرسشها و تکالیف کتب درسی جامعه شناسی (1) ، جامعه شناسی (2) ، روانشناسی ، دانش اجتماعی و آشنایی با برنامه ریزی تحصیلی ، شغلی نظام جدید آموزش متوسطه . شورای تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی .
ـ اسبورن ، الکس اس . (1382) . پرورش استعداد همگانی ابداع و خلاقیت (ترجمه حسن قاسم زاده ) . تهران : انتشارات نیلوفر (تاریخ انتشار به زبان اصلی ، 1966) .
1ـ1 مقدمه
جامعهی پویا و پرتلاش امروزی یک لحظه درنگ نمی کند تا بتواند به فنون جدید و قدرت والای علمی دست پیدا کند . در چنین عصری که عصر شکوفایی و بهره جستن از نبوغ بزرگان علمی، پژوهندگان ،مخترعین ، مبتکرین، صنعتگران و… است برای اداره سازمانهای اجتماعی ـ فرهنگی ـ اقتصادی و آموزش جامعه به فکر و ذهن افراد خلاق نیاز است ، تا بتوان همگام و همپای پیشرفت جامعه به پرورش افراد خلاق اقدام نمود.
بسیاری بر این عقیدهاند که خلاقیت امری ذاتی است و فقط خداوند این ودیعه خود را به عدهای از انسانها بخشیده و قابل آموزش و آموختنی نیست . عدهای با این عقیده مخالفند و ابراز می دارند خداوند به همه انسانها یکسان نعمت بخشیده این افراد (خلاقان) از این نبوغ خدادادی خود ، بیشترین بهره را بردهاند و نیز معتقدند که خلاقیت صفت مشترک تمامی انسانها است که با پرورش آن می توان آن را از حالت رکود درآورد و از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل کرد و بالعکس میتوان خلاقیت را با آموزش ناصحیح و غلط از ریشه خشکاند. تحقیقات ادعای گروه دوم را تصدیق کرده و خلاقیت را صفت مشترک تمام انسانها دانسته ، اما مقدار و نوع خلاقیت از فردی به فرد دیگر متفاوت میدانند و هر انسانی به نوعی از خلاقیت خود بهره میبرد یکی زیاد یکی کم(پیرخایفی،1376). این تحقیقات نشان داده است که رشد و پرورش خلاقیت از همان بدو تولد و دوران کودکی آغاز میشود و در دوران دبیرستان به مرحله شکوفائی خود نزدیک میشود. البته اگر این توانایی در انسان پرورش یابد تا پایان عمر به غنای والای علمی آن افزوده میشود.
فهرست صفحه
فصل اول : کلیات
1ـ1 مقدمه ……………………………………………………………………………… 2
1ـ2 بیان مسئله ……………………………………………………………………….. 6
1ـ3 اهمیت و ضرورت پژوهش ……………………………………………………….. 9
1ـ4 اهداف پژوهش ……………………………………………………………….. 10
1ـ5 فرضیههای پژوهش …………………………………………………………… 11
1ـ6 تعاریف عملیاتی متغیرها ……………………………………………………….. 12
1ـ6 ـ1 نوع متغیرهای تحقیق …………………………………………………………………….. 12
1ـ6 ـ2 مراحل اندازهگیری متغیرها ………………………………………………………………….. 13
1ـ6 ـ 3 تعریف متغیرها ……………………………………………………………………………………. 13
فصل دوم : ادبیات پژوهش
2ـ1 خلاقیت چیست ؟ …………………………………………………………………………………………….. 17
2ـ2 تعریف خلاقیت ……………………………………………………………………………………………………….. 20
2ـ3 روند شکل گیری خلاقیت …………………………………………………………………………………………… 21
2ـ4 خصوصیات افراد خلاق ……………………………………………………………………………………………….. 22
2ـ5 راههای پرورش خلاقیت ………………………………………………………………………………….. 25
2ـ6 موانع خلاقیت …………………………………………………………………………………………………….. 27
2ـ7 انگیزه عاملی جهت تحقق خلاقیت نوشتاری ………………………………….. 30
2ـ8 نقش آموزش در پرورش نوشتن خلاق ………………………………….. 33
2ـ9 محیط خانواده و تأثیر آن بر خلاقیت ……………………………………………………………………………… 36
2ـ10 نقش تکرار و تمرین نوشتن بر نوشتن خلاق ……………………………………………………………. 37
2ـ11 تأثیر مطالعه بر نوشتن خلاق ……………………………………………………………………….. 39
2ـ12 نقش قصهگویی در پرورش نوشتن خلاق ………………………………………………………………………….. 41
2ـ13 تشویق عاملی کارساز در پرورش نوشتن خلاق ……………………………………………………………………. 44
2ـ14 نقش کودکستان و مراکز پیش دبستانی در بروز خلاقیت ………………………………………………… 46
2ـ15 نقش بازیهای کودکانه در پرورش خلاقیت ………………………………………………………………………. 47
2ـ16 تأثیر اوقات فراغت بر نوشتن خلاق …………………………………………………………………. 49
2ـ17 مروری بر تحقیقات انجام شده ……………………………………………………………………………. 51
فصل سوم : روش پژوهش
3ـ1 نوع تحقیق …………………………………………………………………………………………………………. 71
3ـ2 جامعه آماری و ویژگیهای آن ………………………………………………………………………… 71
3ـ3 روش نمونهگیری و حجم نمونه ……………………………………………………………………………….. 71
3ـ4 ابزار گردآوری دادهها …………………………………………………………………………………………………
فهرست صفحه
3ـ5 پایایی و روایی پرسشنامهها ………………………………………………………………….. 72
3ـ5ـ1 پایایی و روایی آزمون خلاقیت ……………………………………………………………. 72
3ـ5ـ2 پایایی و روایی آزمون انگیزه پیشرفت ………………………………………………….. 75
3ـ5ـ3 پایایی و روایی پرسشنامه محقق ساخته ………………………………………………. 75
3 ـ 6 شیوه نمرهگذاری آزمونها …………………………………………………………………….. 76
3-6-1 نمرهگذاری آزمون خلاقیت ……………………………………………………………. 76
2-6-2 نمرهگذاری آزمون انگیزه پیشرفت ………………………………………………………. 76
3ـ7 روش تجزیه و تحلیل دادهها ……………………………………………………. 76
فصل چهارم : یافتههای تحقیق
4ـ1 یافتههای توصیفی ……………………………………………………………………….. 78
4ـ2 یافتههای مربوط به فرضیههای تحقیق (آمار استنباطی) ……………………………………. 91
فصل پنجم : بحث و نتیجهگیری
5ـ1 بحث و نتیجهگیری ………………………………………………………………………………… 98
5ـ2 پیشنهاد نظری و علمی پژوهش ……………………………………………………………… 102
5ـ3 محدودیتهای پژوهش …………………………………………………………………………. 105
منابع و مأخذ
منابع و مأخذ ………………………………………………………………………………………….. 107
پیوستها ……………………………………………………………………………..
پرسشنامه شماره (1) پرسشنامه محقق ساخته …………………………………………….. 116
پرسشنامه شماره (2) آزمون انگیزه پیشرفت (ACMT) ………………………………………….
پرسشنامه شماره (3) آزمون خلاقیت جمال عابدی ……………………………………………… 125
فهرست جداول و نمودار
فهرست صفحه
جدول شماره 3 ـ1 دامنه نمره خلاقیت 76
جدول شماره 3 ـ2 دامنه نمره انگیزه پیشرفت 76
جدول شماره 4 ـ 1 توزیع فراوانی میزان خلاقیت آزمودنیها 78
جدول شماره 4 ـ2 توزیع فراوانی میزان خلاقیت آزمودنیهای خلاق 80
جدول شماره 4 ـ3 توزیع فراوانی میزان خلاقیت آزمودنی های عادی 80
جدول شماره 4 ـ4 توزیع فراوانی میزان انگیزه پیشرفت آزمودنی های پسر به تفکیک خلاق و عادی 81
جدول شماره 4 ـ5 توزیع فراوانی میزان انگیزه پیشرفت آزمودنیهای دختر به تفکیک خلاق و عادی 82
جدول شماره 4 ـ6 توزیع فراوانی میزان علاقهمندی آزمودنیهای به امور فرهنگی هنری 84
جدول شماره 4 ـ7 توزیع فراوانی به خاطر آوردن دوران کودکی 84
جدول شماره 4 ـ8 توزیع فراوانی تداعی دوران کودکانه توسط بازیهای کودکانه 85
جدول شماره 4 ـ9 توزیع فراوانی علاقهمندی پاسخگویان به بازیها 86
جدول شماره 4 ـ10 توزیع فراوانی انجام دادن کارهای فرهنگی ـ هنری 86
جدول شماره 4 ـ11 توزیع فراوانی وضعیت تحصیلات اولیه آزمودنی ها 87
جدول شماره 4 ـ12 میزان علاقهمندی دانشآموزان به مطالعه کتاب و روزنامه 87
جدول شماره 4 ـ13 توزیع فراوانی میزان گذران اوقات فراغت آزمودنی ها 88
جدول شماره 4 ـ14 میزان علاقهمندی به شنیدن قصه و داستان 88
جدول شماره 4 ـ15 میزان خستگی نسبت به نوشتن دفتر خاطرات، یادداشت یا هر گونه تمرین نوشتاری 89
جدول شماره 4 ـ16 میزان تشویق پاسخگویان به انجام مهارت نوشتن 90
جدول شماره 4 ـ17 توزیع فراوانی شرکت در دورههای آموزش ویژه ……. 90
جدول شماره 4 ـ18 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت انگیزه پیشرفت در دانش آموزان خلاق و عادی 91
جدول شماره 4 ـ19 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت خلاقیت در دانش آموزان خلاق و عادی 91
جدول شماره 4 ـ20 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت تکرار و تمرین نوشتن در دانش آموزان خلاق و عادی … 92
جدول شماره 4 ـ21 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت مطالعه کتب غیر درسی در دانش آموزان خلاق و عادی . 93
جدول شماره 4 ـ22 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت میانگین قصه گویی والدین و … برای دانش آموزان خلاق و عادی 93
جدول شماره 4 ـ23 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت میزان تشویق و ترغیب دانش آموزان خلاق و عادی 94
جدول شماره 4 ـ24 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت علاقه به بازی در دانش آموزان خلاق و عادی 94
جدول شماره 4 ـ25 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی میزان اوقات فراغت دانش آموزان خلاق و عادی 95
جدول شماره 4 ـ26 خلاصه نتایج آزمون t انجام شده برای بررسی تفاوت علاقمندی به فعالیت های هنری در دانش آموزان خلاق و عادی …. 96
منابع و مأخذ
ـ آزادی ، محمد . (1376) . توصیف گذراندن اوقات فراغت دانشآموزان پسر دوره متوسطه نظام جدید شهر کرمانشاه با تأکید بر تربیت بدنی و ورزش . شورای تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش استان تهران .
ـ آقایی فیشانی ، تیمور . (1377) . خلاقیت و نوآوری در انسانها و سازمانها . تهران : انتشارات ترمه .
ـ آمابلی ، ترزا .(1381) . شکوفایی خلاقیت کودکان و بزرگسالان (ترجمه حسن قاسم زاده ، پروین عظیمی ). تهران : دنیای نو (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1989).
ـ احمدی ، عبادالله . (1375) . نیاز سنجی اوقات فراغت دانشآموزان دوره متوسطه شهر اراک . پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده ، دانشگاه علامه طباطبایی .
ـ احمدی ، علی اصغر . (تابستان 1379) . نقش اولیا در گذراندن اوقات فراغت . ماهنامه پیوند. تهران : انتشارات انجمن اولیاء و مربیان .
ـ ادیب ، یوسف . (1376) . بررسی زمینه های خلاقیت در پرسشها و تکالیف کتب درسی جامعه شناسی (1) ، جامعه شناسی (2) ، روانشناسی ، دانش اجتماعی و آشنایی با برنامه ریزی تحصیلی ، شغلی نظام جدید آموزش متوسطه . شورای تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی .
ـ اسبورن ، الکس اس . (1382) . پرورش استعداد همگانی ابداع و خلاقیت (ترجمه حسن قاسم زاده ) . تهران : انتشارات نیلوفر (تاریخ انتشار به زبان اصلی ، 1966) .